Το Εθνικό Πάρκο Χελμού Βουραϊκού, στα Γεωπάρκα της UNESCO!

E5O Φορέας Διαχείρισης Χελμού-Βουραϊκού, θέλοντας να συμβάλει στην προώθηση δράσεων εναλλακτικού τουρισμού, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου, τον Οκτώβριο του 2009 έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων (EGN) και του παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων (GGN) υπό την στήριξη της UNESCO.  Μετά από τις επιτυχημένες αξιολογήσεις (2013 και 2015) η περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης εντάσσεται και επίσημα στα «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO». Στην προσπάθεια αυτή ο Φορέας είχε την συμπαράσταση του Δήμου Καλαβρύτων και στενή συνεργασία με το Σπήλαιο Λιμνών και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κλειτορίας – Ακράτας.  

Στις 17 Νοεμβρίου 2015, στην επέτειο των 70 χρόνων από την ίδρυση της UNESCO, η Γενική Διάσκεψη της UNESCO αποδέχθηκε ομόφωνα τη δημιουργία του νέου προγράμματος του οργανισμού για τις Γεωεπιστήμες και τα Γεωπάρκα (International Geoscience and Geoparks Program), σύμφωνα με το οποίο καθιερώνεται η αναγνώριση περιοχών με τον τίτλο «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO» (στο σύνδεσμο η επίσημη ανακοίνωση http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/about-us/singleview/news/global_geoparks_become_unesco_sites/#.Vkwk_L8as8I). 

Πρόκειται για το τρίτο πρόγραμμα αναγνώρισης περιοχών διεθνούς αξίας του οργανισμού μετά τα «Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς» και τα «Αποθέματα της Βιόσφαιρας». Στο νέο πρόγραμμα «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO» εντάσσονται όλες οι περιοχές που ανήκουν σήμερα στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων και αντιστοιχούν σε 120 Γεωπάρκα από 33 χώρες. Το πρόγραμμα καθιερώνει «την αναγνώριση περιοχών που διαθέτουν τόπους με ιδιαίτερη γεωλογική κληρονομιά, διεθνώς αναγνωρισμένη». 

Σ την Ελλάδα χαρακτηρίζονται πλέον «Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO» πέντε περιοχές.

  • Η Νήσος Λέσβος.
  • Η περιοχή του Εθνικού δρυμού Βίκου – Αώου.
  • Το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού.
  • Η περιοχή του Ψηλορείτη.
  • Η περιοχή Σητείας.

Η Προστατευόμενη Περιοχή Χελμού-Βουραϊκού, με μια μοναδική γεωλογική ιστορία φιλοξενεί μοναδικά τοπία, σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς και άρτιες επιστημονικές, εκπαιδευτικές και τουριστικές υποδομές, όπως το Σπήλαιο των Λιμνών, τις πηγές του Αροάνιου ποταμού στο Πλανητέρο, το Φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού με τον μοναδικό οδοντωτό σιδηρόδρμο Διακοφτού – Καλαβρύτων, τις εγκαταστάσεις του Περιβαλλοντικού Κέντρου Κλειτορίας – Ακράτας στην Κλειτορία, τις εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Κέντρου και το τηλεσκόπιο Αρίσταρχος κλπ.

Μέσα και από την σπουδαία αυτή επιτυχία της αναγνώρισης των περιοχών από τον παγκόσμιο οργανισμό της UNESCΟ πολλαπλασιάζονται οι μοναδικές ευκαιρίες και δυνατότητες που ανοίγονται «μέσω της προβολής και της ορθολογικής τους διαχείρισης για την ανάδειξή τους σε τουριστικούς προορισμούς αριστείας για την προσέλκυση τουρισμού ποιότητας και τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη. 

Να προσθέσουμε ακόμη ότι ο Φορέας καταγράφηκε ως ο πρώτος σε απορροφητικότητα κονδυλίων ανάμεσα στους 27 Φ.Δ. της χώρας. Αξιοσημείωτη είναι, ακόμη, η δημοσιοποίηση τον Δεκέμβριο 15, σε ημερίδα στην Πάτρα,  των αποτελεσμάτων των μελετητικών ομάδων που είχαν αναλάβει το βασικό έργο της καταγραφής της βιοποικιλότητας του εθνικού πάρκου. Το ΔΣ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις εργασίες αυτές.

Μικρή όμως παρηγοριά είναι αυτό, μια και μοιράζεται μαζί τους την αγωνία για την χρηματοδότηση στην μετά το ΕΣΠΑ εποχή. Μια τροπολογία που ενέκρινε ένα, έστω και ανεπαρκές, ποσό 5 εκατομμυρίων για την χρηματοδότηση των Φ.Δ. από τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2016, μοιράστηκε τη μοίρα του λεγόμενου «παράλληλου» προγράμματος. Ελπίζουμε ότι τις πρώτες μέρες του νέου έτους θα ενταχθεί σε κάποιο άλλο νομοσχέδιο, ώστε η λειτουργία των Φ.Δ. να μην διαταραχθεί.

Γιώργος Κανέλλης