Ο κόσμος μας αστικοποιείται ταχύτατα και παρατηρείται μάλιστα το παράδοξο της αύξησης του πληθυσμού ακόμα και των πόλεων – μικρών ή μεγάλων- που βρίσκονται σε παρακμή.
Μαζί με την μεγέθυνση των πόλεων, μεγεθύνονται και τα προβλήματα τους. Προβλήματα όπως η ανεπάρκεια των φυσικών πόρων, η ρύπανση και η έλλειψη χώρων πρασίνου, τα οποία μας κάνουν να βλέπουμε την πόλη ως ένα χώρο από το οποίο αισθανόμαστε την ανάγκη να αποδράσουμε προς αναζήτηση της φύσης. Δυστυχώς αυτή η τάση δεν οδηγεί στην αποκέντρωση αλλά στην σταδιακή μετακύλιση της αστικοποίησης προς την περιφέρεια, δημιουργώντας νέες πόλεις αυτές των προαστίων και της παραθεριστικής κατοικίας. Η αναζήτηση της ισορροπίας μεταξύ πόλης και υπαίθρου καθώς και η προστασία των περιαστικώνν φυσικών βιότοπων, κάνουν επιτακτική την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού και δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η προστασία της φύσης ξεκινάει από την πόλη.
Στα πλαίσια της βιωσιμότητας και του αειφόρου σχεδιασμού, θα πρέπει να επανεξετασθεί η προστασία και η διαχείριση των ελεύθερων χώρων στην πόλη. Οι προσπάθειες ανάπτυξης του αστικού πρασίνου θα πρέπει να διευρυνθούν προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης των εγκαταλελειμμένων περιοχών και κυρίως των αχρηστευμένων βιομηχανικών εκτάσεων. Πριν όμως από κάθε σχέδιο αποκατάστασης περιοχών, θα πρέπει να γίνεται λεπτομερής και διεξοδική καταγραφή της υπάρχουσας βιολογικής ποικιλότητας των χώρων αυτών, καθώς πολλές εγκαταλελειμμένες και παραμελημένες εκτάσεις ενδέχεται να έχουν μια ενδιαφέρουσα χλωρίδα και πανίδα, η οποία θα μπορούσε να χαθεί από έναν πρόχειρο σχεδιασμό ανάδειξης του χώρου. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της καταστροφής κάποιων αξιόλογων και πανέμορφων φυσικών χώρων μέσα στην πόλη, εν ονόματι των «βελτιωτικών παρεμβάσεων». Δυστυχώς , η κάλυψη των ρεμάτων, το τσιμέντο και το γκαζόν θεωρούνται ακόμα και σήμερα ως έργα εξυγίανσης και βελτίωσης. Άλλωστε, το βασικότερο διαχειριστικό μέτρο που χρειάζονται συνήθως οι περιοχές αυτές για να αναδειχθούν είναι απλώς η απομάκρυνση των σκουπιδιών.
Προάγοντας τη φύση μέσα στις πόλεις συμβάλλουμε όχι μόνο στην αναζωογόνηση τους, αλλά και στη δημιουργία ενός νέου προτύπου αστικής διαβίωσης. Έτσι , για τον κάτοικο της πόλης , η επαφή και η απόλαυση της φύσης παύει να είναι μια ενασχόληση κατάλληλη μόνο για διακοπές και γίνεται προσιτή δυνατότητα της καθημερινής του ζωής.
Με την κατάλληλη πολιτική διαχείριση, την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και την ευθύνης τους , οι φυσικοί χώροι μπορούν να προσφέρουν ένα ευχάριστο και ελκυστικό περιβάλλον , συμβάλλοντας έτσι στην αναβάθμιση των γειτονικών τους περιοχών. Η αναβάθμιση αυτή μπορεί να συντελέσει στην τόνωση της επιχειρηματικής κίνησης, καθώς και στην ώθηση της αξίας της κατοικίας, βελτιώνοντας το περιβάλλον τόσο για τους κατοίκους όσο και τους εργαζόμενους της περιοχής.
Η σημερινή εικόνα κάθε αστικού τοπίου είναι ένα ψηφιδωτό πού προέκυψε μέσα από την ιστορική εξέλιξη , ως αποτέλεσμα επάλληλων χρήσεων και ανακατατάξεων. Η βιολογική ποικιλότητα των πόλεων αποτελεί αυτού του παλίμψηστου της εξέλιξης του αστικού χώρου. Άρα κατ’ αυτή την έννοια είναι αναπόσπαστο κομμάτι όχι μόνο της φυσικής αλλά και της ιστορικής κληρονομιάς της πόλης. Η προστασία και η αποκατάσταση της φύσης μέσα στην πόλη , θα συμβάλει στη διαφύλαξη της ταυτότητας και της μνήμης του αστικού ιστού και θα δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη , που είναι και το τελικό ζητούμενο. Άλλωστε η φύση δεν έχει ιδεολογικές προτιμήσεις, είναι το προνομιακό πεδίο κινητοποίησης της οικολογικής σκέψης και δράσης.
Του Απόστολου Κατσιφάρα, Βουλευτή Αχαϊας