Κορινθιακός και Αμβρακικός ανάμεσά τους
Μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη του καλοκαιριού που πέρασε ήταν η θέση σε διαβούλευση, τον Ιούλιο, του καταλόγου των προτεινομένων 100 νέων (ή επεκτάσεων υπαρχουσών) περιοχών Νatura 2000 της χώρας. Όπως φαίνεται και στον επίσημο συνοπτικό χάρτη, που δημοσιεύουμε, η συμπλήρωση χαρακτηρίζεται από την προσθήκη και νέων, καθαρά θαλάσσιων, περιοχών. Με ικανοποίηση σημειώνουμε την ολική ένταξη του Κορινθιακού Κόλπου στις νέες περιοχές Ναtura 2000, επιτυχία στην οποία συνέβαλαν σοβαρά οι περιβαλλοντικές οργανώσεις των περιοχών που βρέχονται από τον Κορινθιακό, ανάμεσα στις οποίες η Ομοσπονδία «ΑΛΚΥΩΝ» και η ΟΙΚΙΠΑ.
Σημειώνουμε ακόμη, σε ό,τι αφορά στο ενδιαφέρον από πλευράς Δυτικής Ελλάδας, την ολική ένταξη και του Αμβρακικού Κόλπου, με τα γνωστά του προβλήματα επικοινωνίας με το Ιόνιο και ανοξικών συνθηκών σε σοβαρό μέρος του.
Να προσθέσουμε ότι η «Συμπολιτεία Ξηρομεριτών του Δήμου Ξηρομέρου» και η περιφερειακή παρτάταξη «Οικολογική Δυτική Ελλάδα» εμπρόθεσμα κατέθεσαν στη διαβούλευση για τις νέες Νατούρα, αναλυτικές προτάσεις για την ένταξη του βελανιδοδάσους του Ξηρομέρου, ιδίως του βόρειου συνεκτικού του τμήματος (δάσος Σκουρτούς – Παλαιομάνινας) σε αυτές, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι είναι το μεγαλύτερο δάσος βελανιδιάς που έμεινε (150.000 στρέμματα συνολικά, 50.000 στρέμματα ο βόρειος πυρήνας), την παραγωγική του ιστορία (βαλανιδόκουπα, βαλανιδόκαρπος, ξυλεία), την αξία του ως τοπίου. Αναμένουμε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, αποδεχόμενο την πρόταση, να αποδείξει ότι η διαβούλευση δεν είναι μόνο για συμπληρώσεις λεπτομερειών, αλλά και για την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών με πλήρεις και εντελώς νέες προτάσεις.
Παραθέτουμε παρακάτω την ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος στην έναρξη της διαβούλευσης για τις νέες Νατούρα. Σημειώνουμε ότι η διαβούλευση έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται η τελική υπουργική εισήγηση προς τη Βουλή.
Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
Από αξιολόγηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προκύψει ότι το Δίκτυο Natura 2000 της Ελλάδας χρειάζεται να συμπληρωθεί με νέες περιοχές, ώστε να θεωρείται επαρκές σε ό,τι αφορά στην προστασία των τύπων οικοτόπων και των ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος. Σημειώνεται ότι για το θέμα αυτό έχει αποσταλεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετική επιστολή EU PILOT.
Με βάση μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ (ΕΠΠΕΡΑΑ – έργο εποπτείας), αλλά και λοιπές τεκμηριωμένες μελέτες και χρησιμοποιώντας κατάλληλα κριτήρια, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ο Αν. Υπουργός, Γιάννης Τσιρώνης, έχουν καταλήξει σε πρόταση 100 νέων περιοχών Natura 2000, η οποία θα παραμείνει αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ από 22.6.2016 μέχρι 22.7.2016. Στην αναφερόμενη ιστοσελίδα υπάρχει συγκεντρωτικός πίνακα των προτεινόμενων περιοχών με τα χαρακτηριστικά τους, χάρτης του συνόλου των περιοχών καθώς και της κάθε περιοχής ξεχωριστά σε μορφή εικόνας, χάρτες των προτάσεων σε GIS και το σχετικό τεύχος με την αξιολόγηση του συντονιστή του έργου της εποπτείας.
Οι προτάσεις αφορούν σε 68 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ), 32 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) και 1 περιοχή, που προτείνεται ταυτόχρονα ως ΤΚΣ και ΖΕΠ. Ορισμένες περιοχές προτείνονται ως επεκτάσεις υφιστάμενων και ορισμένες ως νέες περιοχές. Σε αρκετές περιοχές, με την προστασία ενός είδους – στόχου, προστατεύονται παράλληλα και άλλα είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος.
Οι προτάσεις αφορούν κατά κύριο λόγο στο θαλάσσιο τμήμα του Δικτύου Natura 2000. Σε ό,τι αφορά στις ΖΕΠ, βασικό άξονα της πρότασης αποτελούν οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας (ΙΒΑ). Η επιλογή αυτή συνάδει με τη νομολογία του ΣτΕ, που πρόσφατα σε απόφασή του αναγνώρισε καθεστώς θεσμικής προστασίας για τις περιοχές ΙΒΑ αντίστοιχο με αυτό των ΖΕΠ. Δεν προτείνονται χερσαίες περιοχές ως ΖΕΠ, καθώς, σύμφωνα με απόφαση του Κολλεγίου των Επιτρόπων το Νοέμβριο 2011, το δίκτυο των χερσαίων ΖΕΠ της χώρας θεωρείται επαρκές. Περαιτέρω, χρησιμοποιήθηκε σε γενικές γραμμές ως κριτήριο το αναφερόμενο στην Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 25/10/2007 για την κάλυψη των χερσαίων ΙΒΑ από τις ελληνικές ΖΕΠ, ότι κάθε ΙΒΑ θα πρέπει να καλύπτεται από ΖΕΠ σε ποσοστό μεγαλύτερο από 50%.
Συνολικά, ο αριθμός και η έκταση των περιοχών που προτείνονται ως νέες περιοχές Natura 2000 έχει ως εξής:
Μετά την αφαίρεση των αλληλεπικαλύψεων εκτάσεων από το ήδη υφιστάμενο Δίκτυο, καθώς και των αλληλεπικαλύψεων των προτεινόμενων νέων εκτάσεων, οι προτάσεις νέων περιοχών καλύπτουν έκταση που ανέρχεται σε 1.590.738 ha και καλύπτει περίπου 0,36% της χέρσου και 17,0% των εθνικών χωρικών υδάτων.
Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο Δίκτυο Natura 2000 αποτελείται από 419 περιοχές, που καλύπτουν 27,2% της έκτασης της χέρσου και 6,12% των χωρικών υδάτων.
Εκτιμάται ότι με τις συγκεκριμένες προτάσεις καλύπτεται επαρκώς το χερσαίο Δίκτυο Natura 2000 της χώρας. Σε ό,τι αφορά στο θαλάσσιο θα πραγματοποιηθεί νέα αξιολόγηση σε επίπεδο βιογεωγραφικής ζώνης.
Γ. Κανέλλης