Η επίσκεψη μιας Οικολογικής οργάνωσης σε μια βιομηχανία παραγωγής τσιμέντου μπορεί να ξενίζει κάποιους. Όμως για την Οικολογική Κίνηση Πάτρας, με αποδεδειγμένη την ανεξαρτησία, το θάρρος γνώμης, την εμμονή στην επιστημονική προσέγγιση των δημόσιων θεμάτων, μια τέτοια επίσκεψη είναι όχι απλά παραδεκτή, αλλά και επιβεβλημένη.
Διότι βιομηχανία και οικολογική προσέγγιση δεν συγκρούονται αναγκαστικά. Πρόβλημα υπάρχει, όταν προϊόντα, αναγκαία για τον σύγχρονο πολιτισμό, παράγονται χωρίς τήρηση περιβαλλοντικών όρων και σύγχρονων πρακτικών μείωσης του συνολικού τους αποτυπώματος στη φύση και τους φυσικούς πόρους.
Το εργοστάσιο τσιμέντου στο Δρέπανο Αχαΐας
Με βάση την παραπάνω προσέγγιση περίπου 20 μέλη της ΟΙΚΙΠΑ πραγματοποιήσαμε, το Σάββατο 9 Οκτωβρίου, μια πολύωρη επίσκεψη τόσο στο εργοστάσιο Δρεπάνου της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ, όσο και στο μεγάλο λατομείο της στη θέση «Άρτιμες» της Ζήρειας.
Στελέχη της εταιρίας με επικεφαλής τον Διευθυντή του εργοστασίου κ. Παπαγεωργίου μάς παρουσίασαν διαδοχικά την παραγωγική διαδικασία (σε πλήρη λειτουργία), το σύστημα ηλεκτρονικού ελέγχου, τα μέτρα αποφυγής εκπομπής μικροσωματιδίων ή αερίων ρύπων στην ατμόσφαιρα, το σύστημα θαλάσσιας φόρτωσης των προϊόντων και τα μέτρα ασφαλείας, που μόνιμα λαμβάνονται για την αποφυγή θαλάσσιου ή άλλου ρυπαντικού επεισοδίου.
Πρέπει να σημειώσουμε καθαρά, ότι κρίναμε θετικά την όλη εικόνα για τη λειτουργία του εργοστασίου και τα μέτρα αποτροπής επιπτώσεων στο περιβάλλον, ακόμη και κάποια από τα μέλη, που προσήλθαν με ιδιαίτερα «αυστηρή» προδιάθεση. Είναι βεβαίως σαφές ότι, γενικότερα, ο κλάδος της παραγωγής τσιμέντου παγκοσμίως, έχει ορατή συμβολή στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, λόγω των μεγάλων θερμικών απαιτήσεων, που έχει η παραγωγική του διαδικασία. Με δεδομένο όμως ότι το προϊόν που παράγει είναι απαραίτητο για τη γενικότερη οικιστική δραστηριότητα και τα έργα, η έμφαση οφείλει να δίδεται στην τήρηση των προδιαγραφών (όπως το υψηλό επίπεδο θερμοκρασίας, για να μην εκπέμπονται επιβλαβή αέρια) της θερμικής επεξεργασίας των πρώτων υλών, η κανονική αλλαγή των σακόφιλτρων συγκράτησης μικροσωματιδίων και η όσο γίνεται μεγαλύτερη χρήση υλικών από ανακύκλωση στην παραγωγή, η επένδυση σε συστήματα επανάχρησης ύδατος, με αποτέλεσμα να πέσει η ανάγκη χρήσης νερού από 700.000 κυβικά ετησίως το 2002 σε 320.000 το 2018.
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι, όπως ρητά μας βεβαίωσαν τα στελέχη του εργοστασίου, αποδέχονται και χρησιμοποιούν στην παραγωγική διαδικασία, αντί λατομικού υλικού, απόβλητα εκσκαφών και κατασκευών, εφόσον τους παραδοθούν. Αυτό βεβαίως απαιτεί τη σύσταση «συστήματος», ώστε μέσω της οργανωμένης συγκέντρωσης η μεταφορά να είναι οικονομικά αποδεκτή. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι, αν καταστεί εφικτό να συγκεντρωθούν και να παραδοθούν, απόβλητα ξύλου και κλαδέματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμη ύλη υποκαθιστώντας γαιάνθρακα, πράγμα επιθυμητό και από πλευράς διαχείρισής τους και από πλευράς προστασίας της δημόσιας υγείας από τις διάσπαρτες καύσεις τέτοιων υλικών.
Το λατομείο και τα αποκαταστημένα τμήματά του
Εντυπωσιακή από κάθε πλευρά ήταν η επίσκεψή μας στο λατομείο στις «Άρτιμες», από όπου λαμβάνεται και θα συνεχίσει να λαμβάνεται για περίπου 20 χρόνια ακόμη το πρωτογενές ασβεστολιθικό υλικό για την παραγωγή. Πέραν της εκπληκτικής θέας του Κορινθιακού Κόλπου, της γέφυρας, των απέναντι ακτών από το λατομείο, αυτό που μας ικανοποίησε ιδιαίτερα ήταν η από κοντά διαπίστωση της επιτυχίας των φυτεύσεων δέντρων και θάμνων στις αναβαθμίδες των περιοχών του λατομείου, οι οποίες έχουν παύσει να χρησιμοποιούνται. Η περίπτωση της αποκατάστασης των περιοχών αυτών είναι υποδειγματικά επιτυχής, πράγμα που έχουμε από ετών αναγνωρίσει με δημοσιεύματα της «εν αιθρία» και προβάλει ως πρότυπο για κάθε ανάλογη περίπτωση.
Κλειδιά της επιτυχίας είναι η επένδυση σε ανθρώπους (πρόσληψη δασολόγων και βιολόγων), σε ιδιόκτητο φυτώριο, στην ορθή επιλογή των ειδών, ώστε να είναι και προσαρμοσμένα και χωρίς μεγάλες απαιτήσεις και φυσικά η επιμέλεια (πότισμα κλπ.) στη συνέχεια. Κατ’ αυτό τον τρόπο η βαριά, αναπόφευκτη βλάβη, που προκαλεί ένα εκτεταμένο λατομείο στο φυσικό περιβάλλον, μετριάζεται και η φύση, σε αξιοσημείωτο βαθμό, επανέρχεται.
Θέση και πρότασή μας είναι η συνεργασία της συγκεκριμένης εταιρίας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και ενδιαφερόμενους ιδιώτες, ώστε να αυξηθεί η μεταφορά και χρήση αποβλήτων κατασκευών στο εργοστάσιο, κάτι που θα είχε πολλαπλά οφέλη.
Και βέβαια, ευχή (και απαίτησή μας) από αυτή την τοπική μας, αλλά εντονότατα εξαγωγική, βιομηχανία είναι να εμμείνει χωρίς καμιά παρέκκλιση στην αυστηρή τήρηση των περιβαλλοντικών όρων της, αλλά και την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης νερού και ενέργειας, καθώς και αποκατάστασης των εξοφλούμενων τμημάτων του λατομείου της, όπως αυτά που με εισηγήσεις τοπικών στελεχών έχει ήδη υλοποιήσει.
Γιώργος Κανέλλης