Απλώς ήλθε το πλήρωμα του χρόνου για να απολαύσουμε τους καρπούς των ενεργειών μας, κυρίως μετά την έκρηξη της βιομηχανικής επανάστασης του 19ου αιώνα, όπου οι μεταβολές στο περιβάλλον από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες είναι πλέον δύσκολα αναστρέψιμες. Με δεδομένο ότι αυτό που λέγεται «κλίμα» – δηλαδή ο «μέσος όρος του καιρού» είναι το αποτέλεσμα περίπλοκων και αλληλοεξαρτώμενων θερμοδυναμικών φαινομένων, τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» δεν είναι τίποτε άλλο παρά η μετατόπιση των ισορροπιών σε άλλο επίπεδο.
Αφού λοιπόν καταφέραμε μέσα στα τελευταία 200-300 χρόνια να έχουμε:
• Μεγάλη συρρίκνωση της παγκόσμιας δασοκάλυψης (ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές)
• Καύση υδρογονανθράκων (φυσικού αερίου και πετρελαίου) καθώς και στερεών ανθράκων (λιθάνθρακες, λιγνίτης, τύρφη) που χρειάστηκαν χιλιάδες ή εκατομμύρια χρόνια στη γεωλογική ιστορία, για να δημιουργηθούν, αφαιρώντας CO2 από την ατμόσφαιρα (που τώρα αποδίδουμε με την καύση μέσα σε πολύ λίγο χρόνο, συρρικνώνοντας τα δάση που θα μπορούσαν να το απορροφήσουν).
• Μετατροπή μεγάλου ποσοστού της επιφανείας το εδάφους σε σφραγισμένες επιφάνειες μπετόν, ασφάλτου (κτίρια, υποδομές, δρόμοι, αεροδρόμια κ.λ.π.) που λειτουργούν ως επιφάνειες δημιουργίας πλημμυρικών απορροών αλλά και ως θερμοσυσσωρευτές της ηλιακής ενέργειας.
• Μετρήσιμη πλέον αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, της διάρκειας και συχνότητας πολύ θερμών περιόδων κάθε καλοκαίρι, θα ήταν παράξενο να μην έχουμε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Αν και φαίνεται πολύ δύσκολο – αν όχι αδύνατο – να υπάρξει λύση, όλα συγκλίνουν στο ότι η διεθνής και διεπιστημονική συνεργασία, με ταυτόχρονη εγκατάλειψη ξεπερασμένων μοντέλων «ανάπτυξης» αλλά και διαπάλης για παγκόσμια κυριαρχία με όλο και πιο φονικά οπλικά συστήματα για τον έλεγχο ενεργειακών και ορυκτών πρώτων υλών, είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά επιτακτική.
Αν αναλογιστούμε ότι και μόνον η άνοδος της στάθμης της θάλασσας εξ αιτίας της τήξης των πολικών  παγετώνων θα αφανίσει π.χ. όλες τις παράκτιες υποδομές σε πόλεις και λιμάνια παγκοσμίως – με ανυπολόγιστες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, ότι θα επέλθει παγκόσμια διατροφική κρίση εξ αιτίας της αχρήστευσης μεγάλων εκτάσεων λόγω λειψυδρίας αλλά και απερήμωσης και διάβρωσης των εδαφών δεν μπορούμε πια να είμαστε «κολλημένοι» σε μοντέλα ανάπτυξης με τη νοοτροπία των μέσων του 20ού αιώνα.
Ας κάνουμε λοιπόν το καλοκαίρι (χωρίς να χαλάσουμε τα «μπάνια του λαού» κάποιες σκέψεις που θα άξιζε να συζητήσουμε στην επιστροφή μας από τη θερινή ραστώνη.
Ελπίζουμε όλοι να γυρίσουμε σώοι, έστω κι αν χρειαστεί να βρεθούμε στο επίκεντρο μιας πλημμύρας των μουσώνων της Κίνας, σε ένα μπουρίνι της Χαλκιδικής, ή σε μια καταιγίδα με χαλάζι στα πανέμορφα βουνά της ορεινής Ναυπακτίας.
Λεονάρδος Τηνιακός
Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας Τοπίου και Περιβάλλοντος Πάτρας