Πυρκαγιές: Τραγωδία ο Αύγουστος

E3O απολογισμός των πυρκαγιών του φετινού Αυγούστου, σύμφωνα με τα ως τις αρχές Σεπτεμβρίου δημοσιευμένα στοιχεία ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικός. Μετά ένα σχετικά ανεκτό 2011, όταν οι συνολικές απώλειες ήταν (349.621,5) στρέμματα είχαμε φέτος μόνο τον Αύγουστο και μόνον για τις (38) από τις (1782) μεγαλύτερες αγροτοδασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στη χώρα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Δασικών Πυρκαγιών (E.F.F.I.S), καμένη έκταση (370.401) στρεμμάτων, δηλαδή τον φετινό Αύγουστο κάηκε έκταση μεγαλύτερη από το άθροισμα των καμένων εκτάσεων όλων των μηνών του έτους 2011.

 

Κορυφαία σε μέγεθος καταστροφή η τραγωδία της Χίου. Είναι φανερό, πέρα από την διατήρηση σε υψηλό επίπεδο της επαγρύπνησης και τον ζεστό Σεπτέμβριο που διανύουμε, ότι τόσο η πρόληψη όσο και η καταστολή των δασικών πυρκαγιών έχουν σοβαρότατα ελλείμματα. Γιατί όσο και να είχαμε ισχυρούς ανέμους τον Αύγουστο και αρκετές περιπτώσεις που τεκμηριώθηκε εμπρησμός, δεν μπορεί να γίνει δεκτό να προχωρεί η φωτιά από το μέσον μέχρι σχεδόν την νότια ακτή της Χίου επί πέντε συνεχείς μέρες και να μην ανακόπτεται. 

 

Όπως δήλωσε (στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ) ο ειδικός στις πυρκαγιές δρ Γαβριήλ Ξανθόπουλος η ανακοπή αυτού του είδους των πυρκαγιών γίνεται μόνο με μεθόδους «έμμεσης προσβολής» δηλαδή χρήση, πέραν των αντιπυρικών ζωνών και του «αντίπυρος» δηλαδή μελετημένης φωτιάς που μπαίνει από τις δυνάμεις πυρόσβεσης σε κατάλληλη περιοχή ώστε να ελέγχεται το τι θα κάψει. Αυτή η φωτιά δημιουργεί μια λωρίδα αποψιλωμένου εδάφους που ανακόπτει πυρκαγιές σαν της Χίου, όπου η προσβολή του μετώπου λόγω μεγέθους της φωτιάς και ανέμου είναι σχεδόν παντελώς αναποτελεσματική. Η εμμονή της Πυροσβεστικής στην αποφυγή των έμμεσων μεθόδων πρέπει  επειγόντως να λάβει τέλος γιατί (κυριολεκτικά) καήκαμε.

 

Μια ακόμη σημαντική διάσταση είναι η περικοπή κονδυλίων και μέσων από τις δασικές υπηρεσίες σε σχέση με το έργο της πρόληψης. Είναι ανοησία να κόβουμε κονδύλια που θα διετίθεντο στην απομάκρυνση καύσιμης ύλης από τα δάση, την έγκαιρη συντήρηση των αντιπυρικών ζωνών, την συντήρηση δεξαμενών νερού για πυρόσβεση κλπ και στη συνέχεια να πληρώνουμε πολλαπλάσια σε αποζημιώσεις, όπως στην περίπτωση των βαρειών απωλειών μαστιχόδενδρων στην Χίο. Είναι σαφές ακόμη ότι επιβάλλεται τολμηρότερα και χωρίς δογματισμούς να προχωρούμε στην επιλεκτική και με παραγωγικό όφελος υλοτομία των δασών, ιδίων των πευκοδασών, ώστε να επιτυγχάνεται αραίωση, απομάκρυνση των εύφλεκτων γερασμένων δέντρων και ανανέωση του δάσους.

 

Τέλος, σε ότι αφορά τα περιαστικά δάση, τα οποία ιδίως επλήγησαν στην περιοχή της Αχαΐας πέραν των κλασικών μέτρων πρόληψης φαίνεται ότι κυριότερο αντιπυρικό μέτρο που μπορούμε να λάβουμε είναι η προώθηση του Κτηματολογίου. Η ασάφεια ορίων ιδιωτικών εκτάσεων και δημοσίων δασών που προκύπτει μετά τις πυρκαγιές φαίνεται ότι βολεύει κάποιους. Με την κλιματική αλλαγή να χειροτερεύει πολύ τα πράγματα (κάθε καλοκαίρι τα τελευταία χρόνια είναι ζεστότερο από τα προηγούμενα), η έλλειψη μιας ολοκληρωμένης πολιτικής πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών προκαλεί αφόρητο οικολογικό αλλά και οικονομικό κόστος στην χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση πατρίδα μας. 

 

Ή ξυπνάμε ή το 2007 της Ηλείας θα γίνει σύνηθες σενάριο.

 

Γ. Κανέλλης