Σοβαρά ζητήματα της Νέας σιδηροδρομικής Γραμμής
Την Πέμπτη, 1η Μαρτίου στο πρόγραμμα εργασιών του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας ήταν και το θέμα της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου: «Νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή Κορίνθου-Πάτρας, Τμήμα από νέο Σ.Σ. Πάτρας- μέχρι τη σύνδεση με την υφιστάμενη γραμμή προς Πύργο (Χ.Θ. 126+750 έως 132+049)». Η συζήτηση επανέφερε με επίσημο τρόπο το ζήτημα της ολοκλήρωσης της Νέας σιδηροδρομικής Γραμμής Υψηλών Ταχυτήτων και την ανάγκη άριστης προσαρμογής της με την πραγματικότητα του επιτυχημένου Προαστιακού της Πάτρας και της πρόσβασης στο θαλάσσιο μέτωπό της.
Αν και το κείμενο αυτό γράφεται πριν την –πιθανά θετική- απόφαση για την εν λόγω ΜΠΕ, είναι πολύ σημαντικό να τεθούν οι διαστάσεις του θέματος για το μέλλον της Πάτρας.
Με δεδομένες τις τεχνικές (η υπογειοποίηση αφορά έδαφος δύσκολο με υψηλό υδροφόρο ορίζοντα) και τις συνδεόμενες με αυτές οικονομικές δυσχέρειες (το κόστος προϋπολογίζεται στην τάξη των 500 εκατομμυρίων και με ισχυρό το ενδεχόμενο υπέρβασης), είναι απόλυτα αναγκαίο να καθοριστούν ρεαλιστικές προτεραιότητες που θα διασφαλίσουν το μέλλον της σιδηροδρομικής συγκοινωνίας σε σχέση με το πολεοδομικό συγκρότημα της Πάτρας.
Αν ο εκσυγχρονισμός και η επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής συγκοινωνίας στην Πελοπόννησο είναι ο στρατηγικός στόχος, καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει ότι η διατήρηση σε κάθε περίπτωση του προαστιακού της Πάτρας ως θεμελιώδους στοιχείου ενός συστήματος βιώσιμων αστικών μεταφορών είναι πρώτιστη προτεραιότητα.
Είναι επομένως αναγκαία η επείγουσα συντήρηση της γραμμής που χρησιμοποιεί ο Προαστιακός για την αποφυγή μοιραίου για το μέσο αυτό ατυχήματος και επιβάλλεται η ταχεία προώθηση του προγράμματος ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ που έχει εκπονήσει η Περιφέρεια Δ. Ελλάδος για το σκοπό αυτό.
Είναι ακόμη, απολύτως θεμελιώδες να διασφαλισθεί ότι καμιά αναστολή λειτουργίας του προαστιακού Πάτρας δεν μπορεί να συζητηθεί καν, και ότι δεν θα ξεκινήσουν εργασίες πέραν Αγίου Βασιλείου, αν προηγουμένως δεν έχει ολοκληρωθεί η ΠΛΗΡΗΣ προετοιμασία από πλευράς αδειοδοτικής, επιτυχούς αντιμετώπισης τυχόν νομικών ενστάσεων και προσφυγών, επαρκούς χρηματοδότησης, σύμφωνης γνώμης του Οργανισμού Λιμένα Πατρών και ότι άλλο προαπαιτείται νομικά ή τεχνικά.
Επιβάλλεται να υπάρξει συμφωνία όλων των εμπλεκομένων φορέων ότι προκειμένου να μην καθυστερεί η πρόοδος του συνολικού έργου της ΣΓΥΤ, η κατασκευαστική διαδικασία θα πρέπει να διαχωριστεί σε δύο φάσεις:
Πρώτη φάση, η ολοκλήρωση του τμήματος Κιάτο-Αίγιο-Αγιος Βασίλειος (με μετατροπή της σχεδιαζόμενης στον Άγιο Βασίλειο, προαστιακού τύπου στάσης της ΣΓΥΤ, σε προσωρινό σταθμό μετεπιβίβασης από την ΣΓΥΤ στον μετρικό Προαστιακό Πάτρας και με διαμόρφωση χώρου Park and Ride, στον απαλλοτριωμένο από τον ΟΣΕ χώρο στον Αγιο Βασίλειο, δίπλα από την γραμμή, όπου εναπόθετε τα προς εκποίηση παλιά βαγόνια του.
Δεύτερη φάση, η υλοποίηση του έργου της νέας γραμμής στο τμήμα Άγιος Βασίλειος-Νέο Λιμάνι Πάτρας, όταν όλες οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις (νομικές και τεχνικές) θα είναι εξασφαλισμένες.
Χρειάζεται ακόμη :
– Να εκπονηθεί μελέτη σκοπιμότητας και λειτουργίας του Νέου Αστικού και Προαστιακού Σιδηροδρόμου Πάτρας επί της νέας κανονικής γραμμής (στη λογική ενός «Αχαϊκού Μετρό»), που θα καθορίσει με βάση και τις υπάρχουσες συγκοινωνιακές μελέτες και τον πολεοδομικό σχεδιασμό του Νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Μητροπολιτικής Περιοχής Πατρών, την ακριβή θέση δημιουργίας στάσεων στη νέα γραμμή, μεταξύ Αγίου Βασιλείου-Νέου Λιμένα Πατρών.
– Εναλλακτικά επιβάλλεται να μελετηθεί το ενδεχόμενο παράλληλης συνύπαρξης των 2 μέσων (προαστιακού και ΣΓΥΤ) με τον προαστιακό να διέρχεται πιθανόν πάνω από τη σήραγγα της υπογειοποίησης.
Να προσθέσουμε ακόμη εδώ ότι, κατά την άποψη του υπογράφοντος, η υπογειοποίηση στο κομμάτι από Άγιο Διονύσιο μέχρι νέο λιμάνι, παρότι εκτιμάται ως η άριστη λύση για την αποκατάσταση της πρόσβασης στο απελευθερωμένο πλέον κεντρικό θαλάσσιο μέτωπο της Πάτρας, δεν παύει να είναι πολύ δύσκολη εδαφολογικά και πολεοδομικά επομένως και οικονομικά. Ο έγκριτος συγκοινωνιολόγος μάλιστα, Ν. Μηλιώνης την θεωρεί μη εφικτή (βλ. άρθρο του http://www.thebest.gr/news/index/viewStory/87789 ). Πρέπει επομένως να εξετάσουμε και να συγκρίνουμε με τις προωθούμενες (στα χαρτιά τουλάχιστον) επιλογές και την περίπτωση η νέα διπλή ηλεκτροκίνητη γραμμή να φτάνει γρήγορα και σίγουρα στο Ρίο και από εκεί να συνδέεται επί νέας κανονικού πλάτους προαστιακής επίγειας γραμμής χαμηλότερης ταχύτητας με την Πάτρα, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει και σε αποφυγή του προβλήματος της κατασκευής μεταλλικής περίφραξης αυτής, τουλάχιστον σε επαρκή σημεία για την πρόσβαση του κοινού στο θαλάσσιο μέτωπο.
Λύση πολλές φορές οικονομικότερη και τεχνικά ευκολότερη. Σε κάθε περίπτωση πάντως επιβάλλεται να διαφυλαχθεί πάση θυσία το κεκτημένο του πετυχημένου προαστιακού σιδηροδρόμου της Πάτρας.
Γιώργος Κανέλλης