Με αφορμή το δημοσίευμα του προηγούμενου φύλλου της «εν αιθρία» για τα προβλήματα της Στροφυλιάς, πήραμε και δημοσιεύουμε (αυτούσια) την παρακάτω επιστολή του Περιφερειακού Συμβούλου της «ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ–ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗ ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ» κ. Δημήτρη Δεσύλλα για τα Σαμαρέικα.
Πάγια αρχή μας είναι ο πλουραλισμός και η προβολή όλων των απόψεων, γι’ αυτό και ευχαρίστως δημοσιεύουμε την επιστολή του κ. Δεσύλλα, αφού στάλθηκε στην ΟΙΚΙΠΑ, σε αντίθεση με την προηγούμενη επιστολή του η οποία απευθυνόταν στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Πέραν της απάντησης που δημοσιεύουμε στη διπλανή σελίδα (σε κάθε ισχυρισμό του κ. Δεσύλλα) του απευθύναμε ανοιχτή πρόσκληση για συζήτηση και ενημέρωση για το θέμα των Σαμαρέικων που ταλανίζει την περιοχή τόσα χρόνια.
Βέβαια δεν μπορούμε να μην σημειώσουμε την «αφωνία» του κ. Δεσύλλα για τις απειλές που διατυπώθηκαν από καταπατητές της περιοχής κατά της ζωής μελών της ΟΙΚΙΠΑ. Ελπίζουμε να μην τις υιοθετεί και να τις καταδικάζει.
Το κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:
H εφημερίδα σας «Εν αιθρία» έχει αφιερώσει τόμους για τις απόψεις της ΟΙΚΙΠΑ σχετικά με τα Σαμαραίικα Μανολάδας. Αντίθετα, ο χώρος που διέθεσε στην δική μας παρέμβασή για το θέμα αυτό και η επιλεκτική συρραπτική της παρουσίαση, θεωρούμε ότι δεν συνιστούν στάση σεβασμού στην αντίθετη άποψη. Ελπίζουμε η απάντησή μας να έχει καλύτερη τύχη.
(1) Όπως και η ΟΙΚΙΠΑ αποδέχεται, τα διοικητικά όρια των κοινοτήτων Μετοχίου – Μανολάδας καθορίστηκαν με την απόφαση επιτροπής ορίων 19-6-1926 και αυτή ισχύει και σήμερα . Το αντικείμενο της διαμάχης των δύο πρώην κοινοτήτων ήταν το Εδαφοσύνολο Μακρυλόγκι-Βαλόστανι-Καλμαλίγκος (Μ-Β-Κ).
Σύμφωνα με το κείμενο της απόφασης: …….Οι θέσεις Μακρυλόγκι, Βαλόστανι-Καλμαλίγκος και δάσος μονής Ταξιαρχών όπερ θα συμπεριλαμβάνει και το Κουνουπέλι αίτινες θέσεις θα ανήκουσι στην κοινότητα Μανολάδας…..
Προχωρώντας η απόφαση στα κριτήρια καθορισμού, αναφέρει τις κοινωνικές ανάγκες εκατέρας των κοινοτήτων.
(2) Παραθέτουμε το πλησιέστερο στο 1926 στοιχείο επί του εδάφους σχετικά με τις παραπάνω τοποθεσίες από σκαρίφημα διαχειριστικής μελέτης της Μονής Μεγάλου Σπηλαίου έτους 1937
Από το παραπάνω σκαρίφημα έχουμε μια υψηλής ακρίβειας σε σημερινά δεδομένα επί του εδάφους της οριογραμμής του 1926 σαν εφαπτομένης στην λίμνη Λάμια και στην τοποθεσία Αγκώνας. Τα Σαμαραίϊκα σαν τμήμα του παραπάνω εδαφοσυνόλου προφανώς ανήκουν στην κοινότητα Μανολάδας.
Ας θεωρήσουμε σαν υπόθεση εργασίας ότι το σκαρίφημα έχει και λάθη και ότι κρατάμε από αυτό μόνο την γραμμή Χελολίμνη –Δάσος μονής-Κουνουπέλι που είναι ακριβώς στην ίδια θέση , μεγάλο μέρος της έχει μετατραπεί σε αντιπυρική ζώνη ,εφάπτεται της έκτασης Σαμαραίϊκα και εξακολουθεί να φέρει την ονομασία Λούρος Χελολίμνης (Λούρος=λωρίδα υδρόφιλης χαμηλής βλάστησης).
(3) Το 1930 οι δύο συνοικισμοί της Μανολάδας, Παλαιά Μανολάδα και Νέα Μανολάδα αποτέλεσαν ξεχωριστές Κοινότητες και σύμφωνα με το κείμενο της απόφασης που καθόρισε τα όριά τους στην συγκεκριμμένη περιοχή η οριογραμμή τους:
….Ακολουθεί το όριον Π. Μανολάδας διερχόμενον δια της ΧΕΛΟΛΙΜΝΗΣ δάσους Μονής και Λουτρών Κουνουπελίου .
Είναι περισσότερο από προφανές ότι η γραμμή Χελολίμνη –Κουνουπέλι του Σκαριφήματος 1937 συμπίπτει με την οριογραμμή του έτους 1930 Παλαιάς Μανολάδας (που κληρονόμησε το όνομα της Μανολάδας χωρίς το Παλαιάς) και Νέας Μανολάδας.
(4) Η ΟΙΚΙΠΑ υπερασπίζεται την άποψη ότι η οριογραμμή του 1926 συμπίπτει με αυτή που φέρεται ως όρια των κοινοτήτων Μετοχίου-Μανολάδας σε τοπογραφικό της τοπογραφικής υπηρεσίας Ν. Αχαΐας έτους 1985 για τις ανάγκες των εργασιών του εποικισμού.
Συμμετείχε μάλιστα και ενεργά σε απόπειρα να μπούν παλούκια με βάση την παραπάνω εκδοχή, αλλά η διαδικασία αυτή ματαιώθηκε με παρέμβαση του ΓΓ της Περιφέρειας.
Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι η παραπάνω απόπειρα αποτελούσε χονδροειδή και όπως θα φανεί επικίνδυνη γκάφα, διότι η παραπάνω γραμμή ταυτίζεται απόλυτα με την γραμμή Χελολίμνης- Κουνουπέλι .
Με άλλα λόγια επιχείρησαν να βάλουν παλούκια για όρια Μετοχίου –Μανολάδας ακριβώς επάνω στα όρια Παλαιάς Μανολάδας-Ν. Μανολάδας.
Πρώτη η τοπογραφική υπηρεσία Ν.Αχαίας που εξέδωσε το παραπάνω τοπογραφικό, σε απαντητικό έγγραφό της προς τον Δήμο Βουπρασίας, ρητά αναφέρει ότι δεν ήταν σε γνώση των αποφάσεων του 1926 για τα όρια Μανολάδας-Μετοχίου και 1930 Μανολάδας-Ν. Μανολαδας όταν εκτελούσαν τις παραπάνω εργασίες επί του εδάφους.
Για να αποφευχθεί μάλιστα στο μέλλον οποιαδήποτε χρήση του για διοικητικά όρια, συνοδεύει έκτοτε την έκδοσή του με την έγγραφη παρατήρηση:
τα στοιχεία του προέρχονται από οριοδειξία χωρίς τεχνικό έλεγχο.
Για τον ίδιο λόγο ανάλογο τοπογραφικό εποικισμού, το εξέδωσε με την παρατήρηση:
(5) Τα στοιχεία δεν έχουν καμιά αποδεικτική ισχύ όσον αφορά την ακρίβεια των ορίων γιατί προέρχονται από οριοδειξία χωρίς τεχνικό και νομικό έλεγχο και είναι εντελώς ενδεικτικά.
Το πρώτο αυτονόητο συμπέρασμα είναι ότι η ΟΙΚΙΠΑ επικαλείται ως όρια του 1926 το τοπογραφικό μιας υπηρεσίας που η ίδια έχει ρητά ανακαλέσει ως τέτοιο!
Ειδική αναφορά στην παραπάνω εκδοχή έγινε στην συνεδρίαση της γνωστής Επιτροπής που όρισε ο προηγούμενος Γ.Γ. της Περιφέρειας για την επίλυση του τεχνικού ζητήματος της εφαρμογής επί του εδάφους της οριογραμμής του 1926. Ο εκπρόσωπος της τοπογραφικής υπηρεσίας Ν.Αχαίας, εκφράζοντας την θέση της υπηρεσίας του, αποδέχθηκε την απόκλιση από την οριογραμμή του 1926 και λόγω πρόδηλου σφάλματος από καμία πλευρά (Δασαρχεία, Τοπογραφικες Υπηρεσίες, Τεχνικές Υπηρεσίες Περιφέρειας, Δήμους, Εκπροσώπους Νομαχιακών αυτοδιοικήσεων, Δήμων) δεν θεωρήθηκε ότι μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο παραπέρα συζήτησης.
(6) Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ότι σύμφωνα με την εκδοχή της ΟΙΚΙΠΑ οι εκτάσεις που το 1925 παραχωρήθηκαν από το Υπουργείο Γεωργίας στην Κοινότητα Μανολάδας για την αποκατάσταση των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής, δεν ανήκουν στην Κοινότητα Μανολάδας αλλά στην Κοινότητα Μετοχίου αποτελώντας τμήμα του δάσους της Μονής Μεγάλου Σπηλαίου.
Αυτό είναι το δεύτερο πρόδηλο σφάλμα. Γιατί όπως ρητά αναφέρεται τα όρια καθορίστηκαν με βάση τις ιδιοκτησίες και τις κοινωνικές ανάγκες.
Θα θέλαμε να γνωρίζουμε περισσότερα για την περίεργη γεωμετρία της ΟΙΚΙΠΑ που θεωρεί την αντίληψη των τεχνικών–τοπογραφικών υπηρεσιών οφθαλμαπάτη. Ενδιαφέρον όμως έχουν τα συμπεράσματα και η συνέπειες της «γεωμετρίας της».
Ο πρώτος παραλογισμός είναι μια Κοινότητα να συνορεύει με τις ιδιοκτησίες της που ανήκουν σε άλλη Κοινότητα παρά το γεγονός ότι τα όριά τους καθορίστηκαν με κριτήριο τις ιδιοκτησίες!
(7) Το δεύτερο και πιο ενδιαφέρον που εξηγεί τον παραλογισμό είναι ότι αυτή η απόπειρα δεν είναι καινούργια. Έχει προηγηθεί η Μονή Μεγάλου Σπηλαίου από την επόμενη της χάραξής των ορίων του 1926. Επειδή οι φερόμενες ιδιοκτησίες της ανήκουν στην κοινότητα Μετοχίου, από τότε μέχρι και σήμερα πρωταγωνιστεί στην ανατροπή τους. Διότι διεκδικούσε και εξακολουθεί ακόμη να διεκδικεί ολόκληρο το εδαφοσύνολο Μακρυλόγκι-Βαλόστανι-Καλμαλίγκος σαν ιδιοκτησία της!
Με βάση τα παραπάνω:
Θεωρούμε ότι η ΟΙΚΙΠΑ δεν κάνει απλά ένα πρόδηλο λάθος στην γεωμετρία των διοικητικών ορίων. Αντίθετα, υπονομεύοντας την κοινωνική πλευρά τους, μετατρέπει τον εαυτό της σε Δούρειο ίππο στις απαράδεκτες και αυθαίρετες διεκδικήσεις της Μονής Μεγάλου Σπηλαίου απέναντι σε κοινοτικές, δημόσιες εποικιστικές και ιδιωτικές εκτάσεις. Αυτό κατά τη γνώμη μας δίνει στο ζήτημα τα χαρακτηριστικά Βατοπεδίου.
Το έργο της επαναφοράς της διαμάχης του 1926 των δύο όμορων Κοινοτήτων (Μανολάδας-Μετοχίου) έχει ξαναπαιχτεί με άλλους πρωταγωνιστές και έχει αρκετά δηλητηριάσει την ζωή των κατοίκων.
(8) Καλούμε την ΟΙΚΙΠΑ να αποστασιοποιηθεί και να αρνηθεί τον ρόλο του πρωταγωνιστή σε μια νέα παράσταση του έργου, ανακυκλώνοντας παλιές αναχρονιστικές βεντέτες και να ανακτήσει-αναβαθμίσει τον οικολογικό της ρόλο.
Σε αυτή την κατεύθυνση τα αυτιά μας θα είναι τεντωμένα για τις ευαισθησίες της και η παλάμη μας ανοιχτή για κοινή δράση στην προστασία του ευαίσθητου οικοσυστήματος.
Παραθέτουμε στη συνέχεια την απάντηση της ΟΙΚΙΠΑ σε κάθε (αριθμημένο) ισχυρισμό του κ. Δεσύλλα.
- Το θέμα των Σαμαρέικων έγινε αντικείμενο διαμάχης τα έτη 1981-1982. Μέχρι τότε τα Σαμαρέικα και σύμφωνα με την απόφαση του 1926 της Επιτροπής Ορίων ήταν στην περιφέρεια της τότε κοινότητας Μετοχίου. Το 1982 έγινε ένσταση από την τότε κοινότητα Μανολάδας και με την 2/1982 απόφαση η Δευτεροβάθμια Επιτροπή Ορίων τροποποίησε τα όρια του 1926 και τα Σαμαρέικα εντάχτηκαν στην κοινότητα Μανολάδας. Όμως το 1984 έπειτα από προσφυγή της κοινότητας Μετοχίου εκδόθηκε η αριθ. 1/1984 απόφαση της και ακυρώθηκε η 2/1982 απόφαση του Δικαστηρίου ορίων Πύργου της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Ορίων και τα Σαμαρέικα επανήλθαν στα όρια της κοινότητας Μετοχίου Αχαΐας. Στην απόφαση του 1926 ορίζεται ότι τα όρια των δασών των Μονών Μεγάλου Σπηλαίου και Ταξιαρχών, θα αποτελούν και όρια των κοινοτήτων, όπου εφάπτονται.
- Στο σκαρίφημα της διαχειριστικής μελέτης του δάσους της Ι. Μ. Μεγάλου Σπηλαίου τα όρια εμφανίζονται με την γραμμή ( -.-.-.-.-.-.-.) που ξεκινά από Χελολίμνι και φθάνει στο Κουνουπέλι, και σύμφωνα με αυτό τα Σαμαρέικα ευρίσκονται δεξιά κατερχόμενοι προς Κουνουπέλι (βόρεια) εντός των ορίων του δάσους Μ. Μεγάλου Σπηλαίου. Δεν σημειώνονται τα Σαμαρέικα γιατί τότε δεν υπήρχαν. Η τοποθεσία Αγκώνας δεν αναφέρεται στην απόφαση ορίων 1926.
- Η διανομή της περιοχής Μανολάδας στους οικισμούς Νέας Μανολάδας και Παλαιάς Μανολάδας δεν μπορεί να περιλάβει εκτάσεις που δεν ανήκουν στην Μανολάδα (ανήκουν στην κοινότητα Μετοχίου). Άλλωστε το όριο Χελολίμνι – Κουνουπέλι συμπίπτει με εκείνο του σκαριφήματος.
- Η ΟΙΚΙΠΑ δέχεται ως όρια αυτά που έχουν αποτυπωθεί στους χάρτες της Γ.Υ.Σ. και στα τοπογραφικά διαγράμματα της Τοπογραφικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας 1946,1956 που είναι εκείνα της απόφασης ορίων 1926. Η Τοπογραφική Υπηρεσία Ν. Αχαΐας υλοποίησε τα όρια των κοινοτήτων Μετοχίου – Μανολάδας (και Αχαΐας – Ηλείας) που είναι εκείνα που προκύπτουν από τους χάρτες της Γ.Υ.Σ. και της Τοπογραφικής Υπηρεσίας Υπουργείου Γεωργίας σύμφωνα με τις συντεταγμένες τους. Το πόρισμα της επιτροπής (Σπυρίδωνα) που όρισε νέα όρια δεν έγινε αποδεκτό ούτε από τον Δήμο Λαρισσού ούτε από τον Γ.Γ. Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος και κακώς γίνεται χρήση του.
- Τα στοιχεία (του κτηματικού πίνακα) αναφέρονται στους ιδιοκτήτες των εδαφοτεμαχίων και όχι στα όρια των κοινοτήτων (και των νομών)
- Τα Σαμαρέικα δεν είναι στις απαλλοτριωθείσες εκτάσεις. Ευρίσκονται εντός του τεμαχίου που διακατέχει η Μ. Μεγάλου Σπηλαίου το οποίο έχει εξαιρεθεί της απαλλοτρίωσης και έχει προέλθει από εκχέρσωση του εκεί δάσους. (Έχει κηρυχτεί αναδασωτέα, ισχύουν πρωτόκολλα Διοικητικής αποβολής εξήντα τουλάχιστον που έχουν εκδοθεί από το Δασαρχείο Πατρών και είναι αμετάκλητα.)
- Το έτος 1926 δεν υπήρχε ούτε οικισμός ούτε εκχερσωμένες εκτάσεις («ιδιοκτησίες») ούτε οικήματα. Οι κτηνοτρόφοι Σαμαραίοι ήλθαν από τη Βυτίνα Αρκαδίας και ενοικίαζαν τα χειμερινά λιβάδια (το δάσος) για την βοσκή των ποιμνίων τους και ίσως γι’ αυτό δεν έτυχαν αγροτικής αποκατάστασης όπως οι άλλοι κάτοικοι – ακτήμονες – της κοινότητας Μανολάδας (Γηγενείς και πρόσφυγες). Οι εκχερσώσεις και καταλήψεις άρχισαν μετά την περίοδο της Κατοχής και συνεχίστηκαν κατά την περίοδο του Εμφύλιου Πολέμου. Το έτος 1952 υπάρχει Δασική Απαγορευτική Διάταξη για έκταση διακοσίων (200) στρεμμάτων περίπου, που εκχερσώθηκε, όπου απαγορεύτηκε η βοσκή παντός ζώου και η κατασκευή καλυβών για την διαχείμαση.
- Η ΟΙΚΙΠΑ ποτέ δεν συμμάχησε με τη Μ. Μεγάλου Σπηλαίου σε κανένα ζήτημα που αφορά το δάσος της Στροφυλιάς και ειδικά την έκταση στα Σαμαρέικα. Αντίθετα σε προσφυγή της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Μ. Μεγάλου Σπηλαίου κατά της απόφασης του Γ.Γ.Π.Δ. Ελλάδος με την οποία κηρύχθηκε αναδασωτέα η έκταση περίπου 525 στρεμμάτων, στο ΣτΕ , έκανε παρέμβαση και προσκόμισε στοιχεία στο Δικαστήριο, το οποίο απέρριψε την προσφυγή.