Επενδύσεις με το περιβάλλον στο περιθώριο
Δέκα μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις «ξεπαγώνει» ο νέος ΥΠΕΚΑ κ. Παπακωνσταντίνου
Ανησυχία στις περιβαλλοντικές οργανώσεις σ’ όλη την Ελλάδα έχει προκαλέσει άρθρο στο (συνήθως καλά πληροφορημένο σε θέματα κυβερνητικών σχεδιασμών) ΒΗΜΑ της Κυριακής 26 Ιουνίου σχετικά με τις προτεραιότητες του νέου Υπουργού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, ο πρώην «τσάρος» της οικονομίας, έχει σοβαρά διαφορετικές προτεραιότητες από την προκάτοχό του Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία επανηλλειμένα προσπάθησε τουλάχιστον, να δώσει πραγματικό νόημα στον τίτλο που έφερε.
Τονίζουμε ότι καμιά αντίρρηση δεν έχουμε στο να επισπευσθούν ή να συγχωνευθούν αδειοδοτικές διαδικασίες, προς όφελος της ταχύτερης προώθησης (ή απόρριψης όταν χρειάζεται) των έργων, όμως με κανένα τρόπο μια τέτοια κίνηση δεν μπορεί να επιτραπεί να αποτελέσει πρόσχημα για έμμεση κατάργηση αναγκαίων αδειοδοτήσεων που αφορούν προστασία δημοσίων αγαθών. Ακόμη, είναι απαράδεκτο και θα βρει τις περιβαλλοντικές οργανώσεις στις επάλξεις κάθε εγχείρημα παράκαμψης του συντάγματος και των νόμων σ΄ότι αφορά την παραχώρηση δημόσιας γης δασικής ή παραλιακής, έτσι ώστε ιδιωτικά συμφέροντα να διευκολυνθούν σε λογικές ληστρικής εκμετάλλευσης, αποκλεισμού του κοινού από τη χρήση τους, ή κατάργησης αναγκαίων για την βιώσιμη ανάπτυξη νομοθετικών προβλέψεων όπως οι Ζώνες Οικιστικού ελέγχου. Ας σημειώσουμε ότι ο κατά τα άλλα νεοφιλελεύθερος, πλην όμως εξαιρετικός υπουργός ΠΕΧΩΔΕ επί πρεσβύτερου Καραμανλή, Στέφανος Μάνος, τάχθηκε καθαρά εναντίον κινήσεων που κατά την διατύπωσή του θα συνιστούσαν επαναφορά της «πολεοδομίας της χούντας».
Ειδικότερα, ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου στην πρώτη του ομιλία ως υπουργός Περιβάλλοντος στη Βουλή, στις 21 Ιουνίου, είχε επισημάνει ότι έχει δώσει εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες «για την άμεση καταγραφή επενδυτικών σχεδίων που λιμνάζουν και την κατά προτεραιότητα εξέταση έως 10 από αυτές, με κριτήριο το μέγεθος της επένδυσης».
Όπως είχε διευκρινίσει θα προχωρήσει «στην πλήρη κατάργηση του συνόλου των αδειοδοτήσεων που αλληλεπικαλύπτονται, αποτελούν γραφειοκρατικά βαρίδια και δημιουργούν συνθήκες διαφθοράς», οι οποίες σύμφωνα με τον ίδιο, «θα ενσωματωθούν στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων».
Σύμφωνα με υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος, «λιμνάζουν» όσες επενδύσεις απαγορεύονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο είτε διότι βρίσκονται σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου, σε δασικές εκτάσεις κλπ.
Οι δέκα επενδύσεις
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Βήματος» οι μεγαλύτερες επενδύσεις, τις οποίες η νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ επιχειρεί να ξεμπλοκάρει, είναι:
– κατασκευή ξενοδοχειακού συγκροτήματος στην Αταλάντη Φθιώτιδας, το οποίο είχε «κολλήσει» σε ενστάσεις υπηρεσιών για τον χαρακτήρα της έκτασης. Σε περίπου 12 χιλιάδες στρέμματα (!!) σχεδιάζεται κατασκευή καταλυμάτων, γηπέδων γκολφ και τένις, ιππικό κέντρο, χωριά κ.ά.
– κατασκευή γηπέδου γκολφ κοντά στις εκβολές του Αλφειού στον νομό Ηλείας το οποίο μπλόκαρε η ισχύουσα Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου.
– δημιουργία τουριστικού χωριού (με καταλύματα, γήπεδα γκολφ, ποδοσφαίρου και άλλων αθλητικών εγκαταστάσεων, συνεδριακό κέντρο κ.ά.) σε έκταση 6.000 στρεμμάτων στον κάβο Σίδερο στη Σητεία της Κρήτης, έργο του οποίου οι περιβαλλοντικοί όροι ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας,
– κατασκευή τουριστικής μονάδας στη Μήλο στον βιότοπο της προστατευόμενης κόκκινης οχιάς. Η χώρα μας έχει καταδικαστεί στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων διότι δεν είχε πάρει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της οχιάς Vipera schweizeri στη Μήλο.
– αίτημα για απευθείας ανάθεση εκμετάλλευσης λατομείου στον Έβρο για εξόρυξη ζεόλιθου,
– εγκατάσταση αιολικών πάρκων στη Λέσβο, τη Λήμνο και τη Χίο. Η επένδυση είχε σταματήσει διότι δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενες μελέτες για την προστασία της ορνιθοπανίδας.
– εγκατάσταση αιολικού πάρκου στην περιφερειακή ζώνη του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών (σημ.σ. : το συγκεκριμένο έργο έχει ήδη, μετά πενταετή διαδικασία στο ΣτΕ προχωρήσει, με σοβαρές τροποποιήσεις).
– μετατροπή των ολυμπιακών εγκαταστάσεων στο Γαλάτσι σε εμπορικό κέντρο.
– επέκταση ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων στο Λαγονήσι η οποία δεν προχώρησε με την αιτιολογία ότι απαγορεύεται από τη θεσμοθετημένη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου Λαυρεωτικής.
– Επίσης, η Εκκλησία της Ελλάδας, σε συνεργασία με τη Μονή Πεντέλης, επιθυμεί την κατασκευή πάρκου φωτοβολταϊκών στην Πεντέλη παρά τις αντιδράσεις της δασικής υπηρεσίας.
Με δεδομένη και την ανησυχία που προκαλεί η δήλωση του νέου υπουργού στην Βουλή «έχουμε σκοπό να ανοίξουμε μια συζήτηση όχι μόνο για το τι είναι δάσος αλλά και τι θέλουμε να είναι δάσος», είναι σαφές ότι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις θα έχουν πολλή δουλειά μπροστά τους.
Οι επενδύσεις είναι ευπρόσδεκτες αλλά όχι με ληστρικούς όρους και εις βάρος της δημόσιας γης και των ρυθμίσεων που προστατεύουν την ποιότητα ζωής όλων όπως οι Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου. Η παραχώρηση χιλιάδων στρεμμάτων σε λίγους για κλειστά συγκροτήματα, και με όρους κομμένους και ραμμένους στα μέτρα τους, δεν πλήττει μόνο τα δημόσια αγαθά, δεν έχει και κανένα θετικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα στις τοπικές κοινωνίες και αγορές.
Γιατί αυτές να συναινέσουν σε σχέδια που τις αγνοούν, τους μειώνουν την πρόσβαση σε κοινά και εκτός συναλλαγής αγαθά και επιβαρύνουν το περιβάλλον;
Γιώργος Κανέλλης