Οι σύνεδροι του 20ου Συνεδρίου του Πανελληνίου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, εκπρόσωποι φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κα των οικολογικών οργανώσεων της χώρας αφού άκουσαν τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις και συμμετείχαν στον διάλογο που αναπτύχθηκε στα πλαίσια του 20ου συνεδρίου, το οποίο κατέγραψε μια σημαντική πρόοδο στη συνεργασία Τοπικής Αυτοδιοίκησης και περιβαλλοντικών οργανώσεων, συνεκτιμούν και συναποφασίζουν τα ακόλουθα:
Η χώρα μας, ιδιαίτερα ευνοημένη από πλευράς φυσικών οικοσυστημάτων και τοπίων, σημειώνει σοβαρές αποτυχίες σ’ ότι αφορά την προστασία και διατήρησή τους λόγω μεγάλων νομοθετικών ελλειμμάτων και ακόμη μεγαλύτερων αδυναμιών εφαρμογής της υπάρχουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας, που εντείνονται στο πλαίσιο του κυρίαρχου μοντέλου ανάπτυξης που ευνοεί τη ραγδαία ανάλωση των φυσικών πόρων.
Ειδικότερα:
H ιδιαιτέρως πλούσια χλωρίδα (5500 είδη) και πανίδα (422 πουλιά, 116 θηλαστικά 20.000 ασπόνδυλα).της χώρας μας καθώς και το ασυνήθιστα πλατύ εύρος των τοπίων και οικοσυστημάτων της, αποτελούν σοβαρότατο πλεονέκτημά μας αλλά και  η διατήρησή τους ευθύνη κράτους και πολιτών..   
   Η επιτυχία στον στόχο της διατήρησης, που ορίζεται και από το άρθρο 24 του Συντάγματός μας αλλά και από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά, τη συνθήκη RAMSAR, τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία της βιοποικιλότητας και τις παγκόσμιες διασκέψεις του Ρίο και του Γιοχάνεσμπουργκ, είναι πρώτιστο καθήκον της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης μας.

Τόσο οι εισηγήσεις όσο αι η εμπειρία των οργανώσεων μελών του Δικτύου οδηγούν
στη γενική διαπίστωση ότι, παρά την ίδρυση 27 Φορέων Διαχείρισης προστατευομένων περιοχών, η κατάσταση των φυσικών οικοτόπων της χώρας επιδεινώνεται από αιτίες όπως οι πυρκαγιές, η υπερβόσκηση, το κυνήγι, η οικιστική επέκταση, η απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων, περιλαμβανομένων και τοξικών,  η παράνομη αποψίλωση, η υλοποίηση αλόγιστων επεμβάσεων, όπως η εκτροπή μεγάλων ποταμών, η προώθηση μη αειφορικών επενδύσεων όπως τα γήπεδα γκολφ, η επιβάρυνση από  την χρήση αγροχημικών.

Υπάρχουν σημαντικά νομοθετικά ελλείμματα : αρκετές από τις προστατευόμενες περιοχών δεν διαθέτουν ειδικό νομοθετικό καθεστώς (ΚΥΑ ή π.δ.) παρ’ ότι τούτο είναι υποχρέωση της Πολιτείας, ενώ καμιά νομοθετική πρωτοβουλία δεν έχει αναληφθεί για να γίνουν θαλάσσια καταφύγια.
Αξιοσημείωτη είναι και η έλλειψη διακρατικών συμφωνιών για τα προβλήματα διασυνοριακής ρύπανσης και μεταφοράς επικινδύνων αποβλήτων
Προπαντός όμως παρατηρείται τεράστια αποτυχία εφαρμογής της κείμενης γενικής, και σε όποιες περιπτώσεις υπάρχει, ειδικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας: η ρύπανση ποταμών –ενδεικτικά αναφέρουμε τον Αλιάκμονα και τον Ασωπό- συνεχίζεται, η υποβάθμιση λιμνών, με κορυφαίο παράδειγμα την συνεχιζόμενη κατάργηση της Λίμνης Κορώνειας ως τέτοιας, παραμένει πραγματικό στίγμα στον πολιτισμό μας, οι καταπατήσεις δημόσιας γης έχουν λάβει διαστάσεις. Υπογραμμίζουμε ότι συχνά αγνοούνται ακόμη και δικαστικές αποφάσεις.
Η απορροφητικότητα των περιβαλλοντικών κονδυλίων από τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης είναι από τις χαμηλότερες.
Ο θεσμός των Φορέων Διαχείρισης, θετικός κατ’ αρχήν, πάσχει όχι μόνο από την έλλειψη ειδικής νομοθεσίας σε αρκετές ακόμη περιπτώσεις, αλλά και από την υποχρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, την έλλειψη αρμοδιοτήτων, μέσων και προσωπικού (ιδίως φυλάκων με δικαιώματα ανακριτικού υπαλλήλου) για την εφαρμογή των αποφάσεών του.
Άλλοι ελεγκτικοί θεσμοί όπως οι επιθεωρητές περιβάλλοντος αδυνατούν να φέρουν επαρκώς σε πέρας το έργο τους, λόγω επίσης σοβαρών ελλείψεων προσωπικού και μέσων, με αποτέλεσμα, πρακτικά, να μην ελέγχεται η τήρηση των αποφάσεων περιβαλλοντικών όρων και γενικά να μην πατάσσεται επαρκώς το περιβαλλοντικό έγκλημα.
Οι Νομαρχιακές Υπηρεσίες περιβάλλοντος είναι ισχνές και αδύναμες, ενώ φαινόμενο  συχνό είναι ο εκφοβισμός και η άσκηση πιέσεων στα στελέχη τους.
Η Δασική Υπηρεσία, ακρογωνιαίος λίθος κάθε πολιτικής προστασίας των φυσικών οικοσυστημάτων, υφίσταται τα τελευταία χρόνια συστηματική απογύμνωση από  μέσα, αρμοδιότητες και προσωπικό.

Οι σύνεδροι του 20ου Συνεδρίου του Πανελληνίου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων εκτιμούμε ότι απόλυτη προτεραιότητα στο πλαίσιο σαφών χρονοδιαγραμμάτων πρέπει να δοθεί:

1. Στην εντός έτους ολοκλήρωση των ειδικών νομοθεσιών για τις προστατευόμενες περιοχές με μορφή προεδρικών διαταγμάτων.
2. Στην λήψη ουσιαστικών μέτρων  για την ορατή βελτίωση του επιπέδου εφαρμογής της νομοθεσίας ιδίως στους τομείς της διαχείρισης και καταπολέμησης της μόλυνσης υδατίνων σωμάτων, της καταπάτησης δημοσίων εκτάσεων, της ανάταξης καμένων περιοχών και υποβαθμισμένων λιμναίων οικοσυστημάτων. Στον άμεσο τερματισμό του φαινομένου της μη εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων.
3. Στην προώθηση διακρατικών συμφωνιών για τη διασυνοριακή ρύπανση, με έμφαση στους διεθνείς ποταμούς Αξιό, Νέστο, Στρυμόνα, Έβρο καθώς και περιφερειακών συμφωνιών διακρατικής συνεργασίας φορέων Τ.Α., στα πρότυπα των «ευρωπεριοχών».
4. Στην δραστική βελτίωση της απορρόφησης περιβαλλοντικών κονδυλίων από τα ΚΠΣ.
5. Ειδικότερα για τους Φορείς Διαχείρισης στην άμεση έστω και μερική χρηματοδότησή τους από τον κρατικό προϋπολογισμό, παροχή σ’ αυτούς δυνατότητας υλοποίησης των έργων με αυτεπιστασία και  μόνιμο προσωπικό,  απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών, συντονισμό των συναρμοδίων τους υπηρεσιών, μεταφορά της υλικοτεχνικής υποδομής που χρησιμοποιούν στη δικαιοδοσία των ιδίων.
6. Στην  αναδιοργάνωση και επαρκή στελέχωση της Δασικής Υπηρεσίας, των επιθεωρητών περιβάλλοντος, των νομαρχιακών υπηρεσιών ελέγχου περιβάλλοντος. Να δοθεί έμφαση στην επιβολή και εφαρμογή αποτρεπτικού ύψους κυρώσεων για το περιβαλλοντικό έγκλημα και στη χρήση των προστίμων για σκοπούς περιβάλλοντος. Να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση του αισθήματος ατιμωρησίας που διακρίνει μέρος των στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης.
7. Στη νομοθέτηση ειδικής εισαγγελίας περιβάλλοντος.
8. Στην ουσιαστική ενίσχυση από την Πολιτεία των Φ.Δ. αστικών στερεών και υγρών αποβλήτων ώστε να παύσει η σοβαρή επιβάρυνση των οικοσυστημάτων από τις ανεξέλεγκτες απορρίψεις.
9. Στην απόλυτη εφαρμογή της απαγόρευσης της θήρας στους οικοτόπους προτεραιότητας, στην λήψη μέτρων για την πάταξη της λαθραίας θήρας, την μείωση της κυνηγετικής περιόδου. Μακροχρόνια, η ίδια η θήρα ως δραστηριότητα δεν είναι συμβατή με την αρχή της βιωσιμότητας.

Πιστεύουμε, ότι ο διάλογος διοίκησης και οργανώσεων των  πολιτών , αλλά  και η ενεργός συμμετοχή αυτών, με θεσμοθετημένους τρόπους, στη χάραξη και εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής  είναι αναγκαίοι όροι για την προαγωγή της προστασίας της φύσης, τόσο μέσω της ευαισθητοποίησης του κοινού  όσο και της μαχητική συμβολής τους στην επίτευξη των στόχων εφαρμογής της νομοθεσίας.
Επαναλαμβάνουμε, τέλος, το θεμελιώδες αίτημά μας για ίδρυση αυτοτελούς υπουργείου Περιβάλλοντος
Η ελληνική Φύση αποτελεί κεφάλαιο αναντικατάστατων βιολογικών, αισθητικών αλλά και οικονομικών, στο πλαίσιο της βιωσιμότητας, αξιών.
Η  προστασία της στην πράξη   και όχι μόνο στα λόγια αποτελεί ύψιστο δημόσιο συμφέρον της παρούσης και των επιμένων γενεών. Δεν υπάρχει χρόνος για αναμονή και αδράνεια.