Την Δευτέρα 31 Αυγούστου 2015 τέθηκε υπόψη των μελών της επιτροπής Περιβάλλοντος του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτ. Ελλάδας η Μελέτη του έργου «ΧΥΤΑ Δήμου Πατρέων – Έργα Βελτίωσης – Εκσυγχρονισμού με αύξηση της χωρητικότητας στη Θέση Ξερόλακκα του Δ. Πατρών ΠΕ Αχαΐας». Η ΜΠΕ αφορά έργα Βελτίωσης – Εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου ΧΥΤΑ Δ. Πατρών και του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) με αύξηση της χωρητικότητας μετά από εργασίες εκσυγχρονισμού, κατασκευή έργων υποδομής και τοίχου αντιστήριξης. Θυμίζουμε ότι η συνολική έκταση των εγκαταστάσεων στην Ξερόλακκα είναι 400 στρέμματα, από τα οποία τα 70 έχουν διαμορφωθεί ως κύριος χώρος υγειονομικής ταφής εξυπηρετώντας, σήμερα, πληθυσμό 186.200 ατόμων και με τις αποθέσεις να βρίσκονται περίπου στους 2.000.000 τόνους απορριμμάτων. Αξιοσημείωτο είναι ότι στον ΧΥΤΑ απασχολούνται 49 άτομα και στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων (ΚΔΑΥ) άλλα 40. 

Παραθέτουμε παρακάτω τα επιμέρους έργα που περιλαμβάνει το όλο πρόγραμμα, αλλά προηγουμένως παρατηρούμε ότι:

1. Καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει ότι πρόκειται για έργα απαραίτητα, διαφορετικά η Πάτρα θα έχει σε διάστημα μηνών να αντιμετωπίσει αδιέξοδα τύπου Πύργου. Από την άλλη επίσης δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι δίνουν ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ (για περίπου 3 χρόνια) διέξοδο. Η ανάγκη για μια βιώσιμη οικολογικά και οικονομικά μακροχρόνια αντιμετώπιση του προβλήματος παραμένει και μαζί της η πολιτική ευθύνη της Δημοτική Αρχής να προχωρήσει  παράλληλα, αξιοποιώντας το χρονικό αυτό διάστημα της τελευταίας χρήσης του ΧΥΤΑ, τις διαδικασίες για δύο πράγματα: πρώτον την εκπαίδευση του πληθυσμού στην βελτιωμένη ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή του οργανικού (ως τώρα γι’ αυτό πρακτικά τίποτα δεν γίνεται) και δεύτερον στην προώθηση των διαδικασιών για τις αναγκαίες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων τόσο της «μικρής» για το προδιαλεγμένο οργανικό τμήμα, όσο και της «μεγάλης» για το μη ανακυκλώσιμο υπόλειμμα, που όσο αισιόδοξες προβλέψεις και να κάνουμε, θα ανέρχεται (με δεδομένο ότι σήμερα θάβουμε κάπου 100.000 τόνους ετησίως) στην τάξη των δεκάδων χιλιάδων τόνων. Όπως επανειλημμένα η ΟΙΚΙΠΑ έχει τονίσει, άλλο είναι η επιλογή απλής, οικονομικής τεχνολογικής λύσης επεξεργασίας και άλλο η πλήρης άρνηση της Μονάδας για «ιδεολογικούς» λόγους. Το δεύτερο δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή και απλά θα διαιωνίσει τα αδιέξοδα.
2. Είναι θετικά τόσο η αναβάθμιση του ΚΔΑΥ, που πρέπει να παραμείνει οριστικά στην Ξερόλακκα ως περιουσία και επίτευγμα του πατρινού λαού, όσο και η πρόβλεψη χωροθέτησης (μετά από μακρά ατελέσφορη ταλαιπωρία στην περίοδο της προηγούμενης δημοτικής) στην Ξερόλακκα του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ). Πρόκειται απλά για τη λογικότερη και περιβαλλοντικά και οικονομικά συμφερότερη επιλογή. Μάθημα για λιγότερη υποκρισία στο μέλλον σε ανάλογα θέματα.
3. Είναι ανάγκη το σχέδιο για ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου, που δεν προβλέπεται άμεση, να μη μείνει στα χαρτιά.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

Ακολουθεί συνοπτική περιγραφή των έργων που προβλέπεται να γίνουν:

Τελική διαμόρφωση κορεσμένου τμήματος ΧΥΤΑ και συλλογή βιοαερίου. Ο σχεδιασμός είναι να υλοποιηθεί άμεσα ένα τμήμα αυτού, που αφορά στη συλλογή και καύση του βιοαερίου στον υπάρχοντα ατμοσφαιρικό πυρσό καύσης, ενώ σε επόμενο στάδιο θα υλοποιηθεί η ενεργειακή αξιοποίηση από το Φορέα Διαχείρισης ή με μακροχρόνια παραχώρηση της χρήσης του παραγόμενου βιοαερίου σε τρίτους.

Έργα υποδομής για τη διαχείριση των στραγγισμάτων / διαχείρισης και ελέγχου ομβρίων και την τελική διαμόρφωση του κορεσμένου τμήματος ανάντη πρανούς. Λαμβάνεται  κυρίως μέριμνα για τον διαχωρισμό ομβρίων και στραγγισμάτων. Κατασκευάζεται τάφρος.

Αντιστήριξη ΒΔ (κατάντη) μετώπου ΧΥΤΑ με κατασκευή τοίχου αντιστήριξης. 

Το έργο υλοποιείται με σκοπό να εξασφαλιστεί η επέκταση και αύξηση της δυναμικότητας του ΧΥΤΑ κατά ένα τμήμα αυτού, στο οποίο έχουν μεν αποτεθεί απορρίμματα κατά τα αρχικά στάδια ανάπτυξης του ΧΥΤΑ, αλλά οι ανάγκες για περαιτέρω απόθεση μέχρι την κατασκευή και έναρξη λειτουργίας των σχεδιαζόμενων έργων διαχείρισης αποβλήτων, σύμφωνα με τον εθνικό και περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης, καθιστούν απαραίτητη την εξεύρεση πρόσθετου χώρου διάθεσης. 

Με το έργο θα εξασφαλιστεί επίσης η πλήρης ευστάθεια του ΧΥΤΑ, η δυνατότητα ελέγχου και περιορισμού των αστοχιών ως προς καθιζήσεις, η ασφαλής από περιβαλλοντικής άποψης διαχείριση των στραγγισμάτων και του βιοαερίου, κάτι που είναι συνώνυμο με «επέκταση» του υφιστάμενου ΧΥΤΑ. 

Εγκατάσταση εξοπλισμού μέτρησης και παρακολούθησης φορτίου στραγγισμάτων πριν από τη διάθεσή τους στη ΔΕΥΑΠ.

Διαμόρφωση του περαιωμένου τμήματος ΧΥΤΑ, στο οποίο πρόκειται να αποτεθούν στο μέλλον απορρίμματα με καθ’ ύψος επέκταση, με έργα συλλογής βιοαερίου και διαχωρισμού ομβρίων από απορρίμματα – στραγγίσματα.

Στο έργο αυτό εντάσσονται τα έργα μεταβατικής διαμόρφωσης του κατάντη τμήματος του ΧΥΤΑ επιφάνειας 46 στρ., στο οποίο πρόκειται να γίνει απόθεση σκουπιδιών καθ’ ύψος μετά την οριστικοποίηση της κατασκευής του τοίχου αντιστήριξης.

Εγκατάσταση χώρου υποδοχής κινητών μονάδων μεταφόρτωσης στερεών αποβλήτων (ΣΜΑ).

Γ. Κανέλλης