Κατ’ αρχάς, η στάχτη που απομένει είναι τοξική, με αποτέλεσμα ο ΧΥΤΑ που πρέπει να την συνοδεύει να είναι μικρότερος αλλά με πολύ πιο ενισχυμένες προδιαγραφές ασφαλείας. Δεύτερον, οι διοξίνες δεν εξαφανίζονται τελείως, ενώ είναι γνωστό ότι είναι καρκινογόνες και σε απειροελάχιστες ποσότητες. Τρίτον, η ποιότητα κατασκευής και πολύ περισσότερο η ποιότητα της λειτουργίας είναι εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα. Δυστυχώς, ο ελληνικός δημόσιος αλλά και ιδιωτικός τομέας δεν μας έχουν πείσει για την ικανότητά τους να τηρούν τους κανόνες ασφαλείας. Κανείς δεν θα ήθελε ένα τοξικό «Τσερνομπίλ» των σκουπιδιών στην Αττική. Τέταρτον, το κόστος κατασκευής και λειτουργίας είναι πολύ μεγάλο. Το ΥΠΕΧΩΔΕ το υπολόγισε σε 150 ευρώ το χρόνο (ήδη μιλάμε για τριπλασιασμό σε σχέση με όσα δίνουμε σήμερα), αν και περιβαλλοντικές οργανώσεις το ανεβάζουν μέχρι και 350 ευρώ.
Αλλά ίσως η πιο σημαντική επιφύλαξη ενάντια στο εργοστάσιο καύσης είναι ότι για να καταστεί κερδοφόρο πρέπει ο όγκος των σκουπιδιών που οδηγείται εκεί να είναι μεγάλος, περιέχοντας μάλιστα πλαστικό και χαρτί που έχουν μεγάλη θερμική αξία. Ετσι, όμως, αντίκειται στην προσπάθεια της μείωσης και της ανακύκλωσης
Τι κάνουν άλλοι δήμοι στην Ελλάδα
Δήμοι πρωτοποριακοί στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων, δείχνουν το δρόμο. Να μερικά παραδείγματα.
Δήμος Ελευσίνας: Συγκεντρώνουν κλαδιά, φύλλα, υπολείμματα γκαζόν και φτιάχνουν κομπόστ που το ανακατεύουν με φυτόχωμα και κοπριά. Έτσι προκύπτει το λίπασμα που διανέμεται στους δημότες για να χρησιμοποιηθεί στους κήπους.
Δήμοι Ρέντη και Ελευσίνας:
Έχουν δημιουργηθεί πράσινες ταράτσες σε δημοτικά κτίρια προκειμένου να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στον τελευταίο όροφο έως 30%.
Δήμοι Καλαμάτας, Αχαρνών, Άνοιξης Μελισσίων, Νέας Χαλκηδόνας: Χορηγούν στους δημότες κάδους κομποστοποίησης που τοποθετούνται στις αυλές ή τα μπαλκόνια των σπιτιών. Εκεί τοποθετούνται τα οργανικά απορρίμματα και έπειτα από μια διαδικασία προκύπτει το κομπόστ που χρησιμοποιείται στα φυτά.
Εμείς τα θάβουμε στην Ξερόλακκα.
Έτσι μειώνει η Ευρώπη!
Και για να μην υπάρχουν δικαιολογίες του τύπου «αυτά δεν γίνονται», να τρία σχετικά παραδείγματα από την Ευρώπη όπου η μείωση των σκουπιδιών είναι όντως προτεραιότητα.
ΙΤΑΛΙΑ
Στον ιταλικό δήμο Αλμπαϊράτε εφαρμόστηκε ένα πιλοτικό πρόγραμμα που έφερε σημαντική μείωση των σκουπιδιών. Ο εργάτης συλλογής μαζεύει τις σακούλες σκουπιδιών μαζί με τις ετικέτες με τα ονοματεπώνυμα. Ενημερώνει την υπηρεσία για το μεικτό βάρος του οχήματος καθ’ όλη τη διαδρομή συλλογής και έτσι υπολογίζεται το βάρος κάθε σακούλας που αντιστοιχεί στο νοικοκυριό, διαμορφώνοντας ανάλογα τα τέλη. Μέσω του αρχείου του δήμου βρίσκεται ποια νοικοκυριά δεν χρησιμοποιούν ετικέτα.
Η εφαρμογή του συστήματος επέφερε άμεση μείωση των αποβλήτων κατά 18% και αύξηση της ανακύκλωσης στην πηγή κατά 8%. Αξιοσημείωτο και το γεγονός ότι πέτυχαν μείωση της ετήσιας χρέωσης ανά κάτοικο κατά δύο ευρώ.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Στην Ολλανδία διαμορφώθηκε ένα πρόγραμμα ξεχωριστής συλλογής των οικιακών οργανικών απορριμμάτων (αποφάγια, κλαδέματα κ.λπ.) με τεράστια επιτυχία. Το 1999, ύστερα από δέκα χρόνια εφαρμογής, το 47% των οικιακών οργανικών αποβλήτων συλλέγονταν ξεχωριστά, μειώνοντας τρομερά τις ποσότητες που καταλήγουν στους Χ.Υ.Τ.Α. Από τις 320.000 τόνους που συλλέχθηκαν το 1991, οι Ολλανδοί έφτασαν τους 1.460.000 τόνους το 1999 και μάλιστα παρήγαγαν και 620.000 τόνους εξαιρετικού κομπόστ. Στην Ελλάδα, όπου τα οργανικά είναι ιδιαίτερα αυξημένα στο σύνολο των οικιακών απορριμμάτων, η κομποστοποίηση αποτελεί σημαντική διέξοδο και μπορεί να γίνεται τόσο σε κάθε νοικοκυριό όσο και συνολικά.
ΔΑΝΙΑ
Στη Δανία η εφαρμογή της μεθόδου κοστολόγησης ανάλογα με τα σκουπίδια που παράγει ένα νοικοκυριό είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Δείτε στον πίνακα πώς τα νοικοκυριά με χρέωση ανά κιλό σκουπιδιών μείωσαν την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγουν και αύξησαν τα ποσοστά ανακύκλωσης, αντίθετα από αυτά που δεν χρεώνονταν:
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ
χρέωση / κιλά
χωρίς χρέωση
Απορρίμματα
325 κιλά/έτος
729 κιλά/έτος
Ανακύκλωση χαρτιού
105 κιλά/έτος
67 κιλά/έτος
Ανακύκλωση γυαλιού
38 κιλά/έτος
36 κιλά/έτος
Ανακύκλωση οργανικών
124 κιλά/έτος
44 κιλά/έτος
ΣΥΝΟΛΟ
582 κιλά/έτος
876 κιλά/έτος
Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από το ΟΙΚΟ της «Καθημερινής»