Παρακάτω θα είμαστε πιο αναλυτικοί επ΄αυτού.
Περί αληθείας και κατόχου αυτής
Επιβάλλεται όμως να εκφράσουμε προηγουμένως τη δυσάρεστη έκπληξή μας από το υπεροπτικό ύφος της εισαγωγής. Ύφος «ειδικού» που απευθύνει «όλη την αλήθεια» σε αδαείς που ανακριβολογούν ή την αποκρύπτουν.
Ποια «αλήθεια»; Υπάρχει άραγε μία και μόνη αλήθεια σε ζητήματα δημόσιας πολιτικής, όπως είναι η χωροθέτηση έργων οποιουδήποτε είδους; Και υπάρχει «ειδικός» κάτοχος αυτής ο οποίος «άπαξ δια παντός» (!!) θα την ορθοτομήσει έναντι των μη ειδικών που τολμούν, μη σεβόμενοι ανώτατα όργανα της πόλης (!) να διατυπώνουν δημόσια άποψη, φέροντας και την ευθύνη γι’ αυτήν;
Ο Κ.Κ. μιλά για «ανακριβή» στοιχεία στο άρθρο αλλά δεν προσδιορίζει κανένα.
Αν εννοεί ότι οι εκτιμήσεις μας, η στάθμιση των συν και πλην, η γνώμη μας δηλαδή, είναι εσφαλμένη, καλώς. Το ίδιο πιστεύουμε και μείς για την δική του.
Και να προσθέσουμε εδώ, ότι την γνώμη μας αυτή, δεν την είπαμε στην επιτροπή που όψιμα συγκρότησε ο Δήμος, όπως μας εγκαλεί ο Κ.Κ., διότι –τυχαία άραγε;- αυτή δεν μας κάλεσε να την πούμε. Από τον τύπο μάθαμε ότι ο Δήμος αποφάσισε να προσφύγει κατά του αιολικού πάρκου.
Ένα «ακανθώδες» πρόβλημα
Ας προχωρήσουμε όμως στα επιμέρους επιχειρήματα του άρθρου.
Όλοι (εξίσου) δεχόμαστε και την ανάγκη αντιμετώπισης του φαινομένου του θερμοκηπίου και της προστασίας της βιοποικιλότητας. Τι γίνεται όμως όταν έχουμε καταστάσεις, στις οποίες, εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον, υπάρχει κάποιο είδος σύγκρουσης;
Στην περίπτωση αυτή, όπως ο καθηγητής Εμμανουήλ, δάσκαλός μου στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, έλεγε, έχουμε να κάνουμε με «ακανθώδες» πρόβλημα, ήτοι πρόβλημα εμπεριέχον σύγκρουση αξιών.
Οπότε τι κάνουμε; Η δική μας απάντηση είναι: σταθμίζουμε τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, υπολογίζουμε κόστος και όφελος, αποφεύγουμε βλάβες που δεν μπορεί να αντιστραφούν, ιεραρχούμε, όσο είναι δυνατόν, και τελικά με ευθύνη και επίγνωση προχωρούμε σε συμβιβαστικές λύσεις κατά προτεραιότητα, και μηδενικές κατ’ εξαίρεση, αν αυτό επιβάλλεται.
Στην προκειμένη περίπτωση τι έχουμε;
Συνοπτικά: ένα (συμπληρωματικό υπάρχοντος) αιολικό πάρκο το οποίο εγκαθίσταται σε μια περιοχή με υφιστάμενα βόσκηση υπαλπικά λιβάδια με ποώδη και χαμηλή θαμνώδη βλάστηση. Η εγκατάσταση συνεπάγεται αποψίλωση 50, περίπου, στρεμμάτων από ένα αλπικό βιότοπο με προστατευόμενους οικότυπους, που εκτείνονται κατά τρόπο επαναλαμβανόμενο σε έκταση 121.000 στρεμμάτων, από τα οποία στο 1/3 περίπου, τον πυρήνα, τα χαρακτηριστικά φυτά έχουν μεγαλύτερη εξάπλωση και πυκνότητα. . Η βλάστηση αυτή κατηγοριοποιείται σε δύο οικοτύπους (4090 και 6230) από τους οποίους κοινοτικής προτεραιότητας είναι μόνο ο 6230. Στα όρια λοιπόν του πυρήνα και με ρητή αποφυγή του κατάντη ευρισκόμενου αισθητικού δάσους, αποψιλώνουμε περίπου μισό χιλιοστό της έκτασης της όλης έκτασης της περιοχής Νατούρα, το οποίο προστίθεται σε άλλο 1,5, περίπου, χιλιοστό που αποψιλώσαμε με το αρχικό πάρκο. Σημειώνεται επιπλέον ότι η εγκατάσταση των Α/Γ θα γίνει επί της κορυφογραμμής, όπου, όπως αναμενόταν, αλλά και απέδειξε η από τον προηγούμενο Μάιο εκπονημένη από ειδικό δασολόγο μελέτη (υποχρέωση της εταιρίας δυνάμει της εγκριθείσης ΜΠΕ), δεν απαντά ο οικότυπος προτεραιότητας 6230.
Ερωτάται λοιπόν: υπάρχει κίνδυνος μη αντιστρεπτής ζημιάς, ήτοι έστω και τοπικής απώλειας είδους; Δεδομένης της προαναφερθείσης ειδικής μελέτης αλλά και της εξάπλωσης των ειδών αυτών σε 121.000 ή έστω ακόμη και στα 45000 του πυρήνα η δική μας απάντηση, με το χέρι στην καρδιά, είναι όχι. Συνεπώς η μηδενική επιλογή δεν τεκμηριώνεται. Και τεκμηριώνεται η συμβιβαστική λύση, ήτοι η εγκατάσταση του πάρκου εκτός αισθητικού δάσους, με δέσμευση μετακινήσεων των στύλων ή της χάραξης του δρόμου, αν ιδιαίτερες εμφανίσεις χλωριδικών στοιχείων (οικότυπος προτεραιότητας) έστω και κατά τη φάση της εγκατάστασης το επιβάλλουν, καθώς και μελέτη αναχλόασης, όπως προβλέπει η εγκριθείσα (και με την ψήφο του γράφοντος) ΜΠΕ του έργου. Για την αναχλόαση βέβαια (εκπονηθείσα και αυτή από ειδικό), τον κυρίαρχο λόγο έχουν τα γίδια και τα βοοειδή που επηρεάζουν το σύνολο τη αλπικής ζώνης, όχι μόνο 1-2 χιλιοστά, και τα οποία ουδόλως ενοχλούνται από το Δήμο Πατρέων και τον δασάρχη υπεύθυνο πρασίνου του.
Μικρές συγκριτικά επιπτώσεις
Επιπλέον δε, το εν λόγω πάρκο (Βουνογιώργη) είναι χαρακτηριστική περίπτωση πάρκου με μικρές επιπτώσεις.
Εξηγούμαι: Τρεις είναι οι κύριες επιπτώσεις : Η γραμμή μεταφοράς του ρεύματος, ο δρόμος πρόσβασης στο χώρο εγκατάστασης και ο συνδετήριος των Α/Γ δρόμος. Στην περίπτωσή μας οι δύο πρώτες είναι μηδενικές (ήδη υφίστανται) και η τρίτη αφορά μόνο 6, περίπου, χιλιόμετρα δρόμου στα οποία, τεκμηριώθηκε ότι δεν απαντά ο οικότυπος προτεραιότητας 6230.
Για τις διαβρώσεις: εγώ έγραψα ότι είδα επιμελημένη (για χωματόδρομους) κατασκευή και συστηματική, όπου απαιτούνταν, κατασκευή ρείθρων, πράγματα που, είναι αναμφισβήτητο, μειώνουν σε αξιόλογο βαθμό την διαβρωτική επίδραση.
Ας μη μας διαφεύγει επίσης ότι η εταιρία βρήκε το μεγαλύτερο μέρος του δρόμου πρόσβασης έτοιμο (κάποιοι παλιότερα ήθελαν χιονοδρομικό εκεί) και ότι, εν πάση περιπτώσει, ανάμεσα στους δρόμους του βουνού, από τα εκατοντάδες χιλιόμετρα που το χαράζουν, που έχουν περιβαλλοντική ανταποδοτικότητα είναι και οι αναγκαίοι για το πάρκο. Με τη λειτουργία του αποφεύγεται απόρριψη 38.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακος ετησίως. Κατά μελέτη της Greenpeace, κάθε ανεμογεννήτρια των 750 (εδώ έχουμε των 850) megawatt ισοδυναμεί, ως προς την αποτροπή απόρριψης αερίων του θερμοκηπίου με δάσος 3000 στρεμμάτων. Ήτοι ο Κ.Κ. μας λέει ότι για να γλιτώσουμε 50 στρ. αλπικής χλόης και θάμνων, που δεν ανήκουν σε οικότυπο προτεραιότητας, αξίζει να χάσουμε 50000 στρ. ισοδυνάμου δάσους!
Η Ε.Π.Μ. και τα αιολικά
Αναφέρει ο αρθογράφος ότι, στην προσφυγή ο Δήμος ζητεί να μη γίνει κανένα αιολικό πάρκο, μέχρι να εκδοθούν προεδρικά διατάγματα στηριγμένα στην Ε.Π.Μ. του Παναχαϊκού.
Ερωτώ: υπάρχει περίπτωση η ρητή και χωρίς αναφορά σε ζώνες πρόβλεψη του νόμου για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις περιοχές Νατούρα να μη συμπεριληφθεί σε τυχόν προεδρικά διατάγματα;
Ο Κ.Κ. αναφέρεται και στις άλλες ήπιες χρήσεις του βουνού θεωρώντας τα συγκεκριμένα αιολικά βλαπτικά γι’ αυτές.
Η δική μας θέση είναι: κάθε ανησυχία είναι ατεκμηρίωτη. Τίποτα δεν θίγεται από μια στατική εγκατάσταση χωρίς απόβλητα ούτε καν χειροπιαστές εισροές – εκροές. Αν τεθεί αισθητικό θέμα (αυτό προφανώς εννοεί ο Κ.Κ. όταν αποκαλεί «έκτρωμα» το υπάρχον πάρκο), ας μας επιτραπεί να απαντήσουμε : των οικιών ημών εμπιμπραμένων ημείς άδομεν.
Όσο για την γενική θέση που διατυπώνει ο Κ.Κ. να γίνονται μικρά αιολικά πάρκα εκτός περιοχών πυρήνα, καταρχήν βάσιμη, δεν μπορεί όμως να αποτελέσει γενικό κανόνα, διότι θα ισοδυναμούσε με το στρίβειν δια του αρραβώνος. Άλλο τα αλπικά λιβάδια, όπου μπορεί να βρεθούν σημεία εγκατάστασης μη βλαπτικά, κι άλλο ο πυρήνας ενός παρθένου δάσους, όπου (π.χ. Φρακτό Ροδόπης) μπορεί και ο περίπατος ν’ απαγορευτεί.
Αν δε, στα σοβαρά συμφωνούμε, ότι η μεγαλύτερη υφιστάμενη κατά της βιοποικιλότητας απειλή είναι η υπερθέρμανση της γης (για την νότια Ελλάδα αυτό σημαίνει ημιερημοποίηση), δεν μπορούμε να χάνουμε ευκαιρίες λόγω δογματικών στάσεων. Συμβολική απλώς εφαρμογή ανανεωσίμων μόνο σε αποκοίμισμα της συνείδησής μας συντελεί.
Συγκεκριμένη στάθμιση κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης είναι η θέση η δική μας.
Γι’ αυτό το ξαναλέμε: η απόφαση του δήμου Πατρέων να προσφύγει κατά μιας αειφορικής, ελάχιστα βλαπτικής περιβαλλοντικά και με μεγάλα περιβαλλοντικά, ενεργειακά (και για τον ίδιο οικονομικά) οφέλη, επ΄αόριστο χρόνο, δεν σταθμίζει σοφά το σύνολο των εμπλεκομένων δεδομένων και αξιών. Είναι εσφαλμένη, ως μονομερής, πλήττει το κύρος του Δήμου, και δεν έχει σοβαρές πιθανότητες να ευδοκιμήσει.
Γνωρίζουμε ότι ήδη υπάρχουν δεύτερες σκέψεις. Ας αποτολμηθεί η επανεξέταση του θέματος.