Άξιζε τον κόπο η δαπάνη χρόνου για την βελτίωση των τευχών
Με σοβαρές μεταβολές σε σχέση με τα τεύχη δημοπράτησης που είχαν αρχικά προταθεί, προχωρεί το θέμα της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων για την Αχαΐα, με χώρο εγκατάστασης τον ΧΥΤΑ (σήμερα) και ΧΥΤΥ (ελπίζουμε) αύριο της περιοχής Φλόκα Δυτικής Αχαΐας. Εντός του Μαΐου αναμένεται τα τεύχη δημοπράτησης να υποβληθούν στην αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή που εγκρίνει τα έργα που γίνονται με σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Η πρώτη σημαντική μεταβολή με θετικό χαρακτήρα είναι το άνοιγμα των μεθόδων σε 5 από δύο και πανάκριβες που προτείνονταν αρχικά, την βιοξήρανση και την αναερόβια επεξεργασία με παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου. Περιλαμβάνονται πλέον και η αναερόβια επεξεργασία χωρίς παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου αλλά υλικού τύπου κομπόστ όπως και η αερόβια με παραγωγή είτε δευτερογενούς καυσίμου είτε υλικού τύπου κομπόστ. Όλες οι μέθοδοι συνοδεύονται από μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένου στην πηγή υλικού (20.000 τόνων) προς παραγωγή κομπόστ καλής ποιότητας.
Αντιστοίχως έχουν βελτιωθεί σοβαρά κα οι επιλογές από πλευράς κόστους, που πάντως έτσι κι αλλιώς θα είναι μεγαλύτερο από την απαράδεκτη πλην φτηνή χρήση της από καιρού κορεσμένης Ξερόλακκας. Η χρηματοδότηση δεν θα είναι αποκλειστικά δημόσια αλλά μικτή (ΣΔΙΤ) θα βάλει δηλαδή μέρος των κεφαλαίων και ο ανάδοχος του έργου. Εξάλλου ήταν ανέκαθεν γνωστό ότι το έργο θα γινόταν με σύμβαση παραχώρησης σε εταιρία οπότε τα περί ολικής δημόσιας χρηματοδότησής του (που φέρεται να χάθηκε) δεν ευσταθούν.
Η δεύτερη θετική μεταβολή στα τεύχη δημοπράτησης είναι η μείωση κατά πολύ του ελάχιστου εγγυημένου στον ανάδοχο κατασκευής και λειτουργίας της Μονάδας φορτίου απορριμμάτων. Από το 90% της μέγιστης δυναμικότητας 150.000 τόνων της Μονάδας πέφτουμε στο 70 με 75%. Αυτό σημαίνει ότι αφενός μειώνεται ο κίνδυνος να πληρώνουμε (ακριβά) για την επεξεργασία απορριμμάτων που δεν θα στέλνουμε στην Μονάδα αφενός και ότι δεν πλήττονται τα κίνητρα για βελτίωση των μεγάλων περιθωρίων για πληρέστερη ανακύκλωση που υπάρχουν σήμερα.
Η θέση της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας, από ετών διατυπωμένη ήταν κατά της άμεσης ή έμμεσης καύσης (αυτό είναι ουσιαστικά η ακριβή εξάλλου, μέθοδος της βιοξήρανσης) και υπέρ της διαλογής του οργανικού μέρους από τα νοικοκυριά στην πηγή (ώστε να είναι δυνατή η επιλογή της πολύ φθηνότερης και φιλικής στο περιβάλλον δημοτικής κομποστοποίησης).
Έτσι πιστεύουμε ότι η καθυστέρηση σχεδόν δύο ετών στην προώθηση της διαδικασίας δημοπράτησης του έργου, παρότι θα μπορούσε να είναι μικρότερη απέδωσε όμως ουσιαστικές και όχι δευτερεύουσες βελτιώσεις.
Βεβαίως απαιτείται πολλά να γίνουν. Πρώτα πρώτα να προχωρήσει η διαδικασία του ΣΜΑ, η χρηματοδότηση του οποίου σύμφωνα και με πρόσφατη ανακοίνωση της Περιφέρειας μπορεί να γίνει και κατευθείαν προς τους δήμους (όχι μόνο τους ΦΟΔΣΑ – Φορείς διαχείρισης Στερεών αποβλήτων) όπως και άλλων συνοδών έργων. Για να προχωρήσει όμως είναι αναγκαίο το Δημοτικό Συμβούλιο Πατρέων στο σύνολό του να στηρίξει την όποια επιλογή τόπου χωροθέτησης. Το αδιέξοδο της προηγούμενης σχετικής συνεδρίασης δεν μπορεί να επαναληφθεί. Καλύτερη προετοιμασία απαιτείται σε ότι αφορά την ενημέρωση του κοινού για το τι πραγματικά είναι ο ΣΜΑ και ότι δεν συνεπάγεται καμιά παραμονή απορριμμάτων στο χώρο του και την τεχνική συγκριτική τεκμηρίωση των προτεινόμενων θέσεων. Επίσης να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα και για περαιτέρω μείωση της ελάχιστης ποσότητας εισερχομένων απορριμμάτων που πληρώνεται είτε μπει πράγματι είτε δεν μπει στην Μονάδα.
Απαιτείται ακόμη να συνεχιστούν (μετά την επέκταση των μπλέ κάδων στις περιοχές του Δήμου Πατρέων που δεν καλύπτονταν (Μεσάτιδα, Βραχνέικα) συστηματικές προσπάθειες για να ανέβει σε σταθερά ψηλά επίπεδα η ανακύκλωση των συσκευασιών (μπλε κάδοι) αλλά και άλλων τομέων όπως η κομποστοποίηση κλαδεμάτων, ηλεκτρονικών αποβλήτων (ακόμη δεν υπάρχουν σημεία συλλογής πλην Ξερόλακκας και δύο πολυκαταστημάτων), ο έλεγχος της ορθής ανακύκλωσης ορυκτελαίων από συνεργεία και βιοτεχνίες, η ορθή διαχείριση των αποβλήτων ιατρείων και οδοντιατρείων.
Θα πρέπει να θυμόμαστε όμως ότι εποχή των φτηνών, ανεύθυνων, οδυνηρών όμως από πλευράς οσμών για μια περιοχή, λύσεων έχει παρέλθει. Οι δήμοι οφείλουν να αντιμετωπίζουν σταθερά το θέμα με προσοχή και σοβαρότητα, οι πολίτες να κατανοήσουν βαθιά ότι η καθημερινή επιμέλεια στον διαχωρισμό των απορριμμάτων βελτιώνει το περιβάλλον και περιορίζει την επιβάρυνση της τσέπης τους.
Γ. Κανέλλης