ΜΑΔΡΙΤΗ

Η εκπλήρωση μιας παλιάς επιθυμίας για μια επίσκεψη στην Ισπανία με βρήκε σύμφωνη με την ιδέα της οικοπαρέας να τραβήξουμε προς τα εκεί το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου του 2018.

Η πτήση για την Μαδρίτη με ενδιάμεση στάση στη Ρώμη άνετη και η θερμοκρασία επίσης πολύ καλή.

Η πρώτη εντύπωση κατά τη διαδρομή μέχρι το ξενοδοχείο είναι το πράσινο που κυριαρχεί παντού.

Πλατάνια (υπόγεια νερά) πανύψηλες δενδροστοιχίες στοιχειώνουν την πόλη. Άνετοι καθαροί δρόμοι.

Χτισμένη σε υψόμετρο 670 μέτρων στις όχθες του ποταμού Μανθανάρες αποτελεί οικονομικό πολιτιστικό και πολιτικό κέντρο της χώρας, αλλά και του Ισπανού μονάρχη, ο οποίος έχει ξεχωριστή «θέση» στην καρδιά των Ισπανών. Είναι δικό τους παιδί και αυτό τον κάνει οικείο.

Η «πράσινη» εικόνα της πόλης αποτυπώνεται στο Πάρκε Δελ Ρετίρο, το ωραιότερο και μεγαλύτερο πάρκο της Μαδρίτης, όταν το 17^ο αιώνα αποτελούσε ιδιωτικό τόπο ψυχαγωγίας της βασιλικής οικογένειας. ‘Ανοιξε για το κοινό το 1869. Συστάδες από τριαντάφυλλα, πράσινες φυσικές κατασκευές, πανύψηλα δένδρα και σε μικρή απόσταση από την βόρεια είσοδο η λίμνη. Εκεί κοντά δυο παλάτια, το παλάθιο δε Βελάσκεθ και το παλάθιο δε Κριστάλ, του οποίου ο αντικατοπτρισμός στη λίμνη είναι από τις πιο γνωστές εικόνες της Μαδρίτης.

Η επόμενη μέρα μάς βρίσκει σε ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο της παλιάς Μαδρίτης, που εκτείνεται από την πλάθα δε λα Βίγια έως την πολυσύχναστη πλάθα δελ Σολ. Η πολυσύχναστη Πουέρτα δελ Σολ (πύλη του Ήλιου) είναι το κέντρο που ταιριάζει στην Μαδρίτη. Έχει σχήμα ημισελήνου. Εδώ εκτυλίχθηκαν πολλά σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Υπό το καθεστώς του Φράνκο στα κελιά της αστυνομίας στο υπόγειο του κτηρίου διαπράχθηκαν εγκλήματα κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σήμερα στεγάζει τον Δήμο της Μαδρίτης. Έξω από το κτήριο στο έδαφος διακρίνεται το σύμβολο Μηδέν Χιλιόμετρο, που επισημαίνει το σημείο που θεωρείται το κέντρο του τεράστιου οδικού δικτύου της Ισπανίας.

Η πλάθα Μαγιόρ, μια θαυμάσια πλατεία με ορθογώνιο σχήμα και διατάσεις 129 επί 94 μέτρα, η οποία με τα χαρακτηριστικά της μπαλκόνια, πυργίσκους, φεγγίτες και κάθετες στέγες προσδίδει θεατρική ατμόσφαιρα και καστιλιάνικο χαρακτήρα. Εδώ συνέβησαν πολλά: ταυρομαχίες, εκτελέσεις, επιδείξεις και δίκες από την Ιερά εξέταση, όλα παρουσία κοινού, ακόμα και των βασιλέων.

Η αγορά Δε Σαν Μιγκέλ είναι το τελευταίο δείγμα αγοράς από σίδερο που σώζεται. Είναι μοναδική και εκτείνεται σε ένα επίπεδο και προφυλάσσεται από γυαλί. Κατασκευάστηκε το 1914-1915. Φρέσκα φρούτα, λαχανικά, ψάρια, κρέας πωλούνται σε πάγκους διακοσμημένους με όμορφα κεραμικά. Δοκιμάσαμε ζουμερά φρούτα και γιαουρτοπαγωτό.

Λίγα τετράγωνα πιο κάτω στην πλάθα Σάντα Άννα δεσπόζει το άγαλμα του ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και η μορφή του Πέδρο Καλδερόν δε λα Βάρκα, κορυφαίου θεατρικού συγγραφέα του Ισπανικού χρυσού αιώνα των Τεχνών. Σε ένα από τα κλασικά εστιατόρια της πλατείας, όπου σύχναζε ο Έρνεστ Χεμινγουέι, δειπνήσαμε με την παρέα μου. Επικρατούσε ατμόσφαιρα εποχής.

Τα βασιλικά ανάκτορα πάνω σε ύψωμα με θέα τον ποταμό Μανθανάρες χτίζονταν για 26 χρόνια. Ο σημερινός βασιλιάς Χουάν Κάρλος ζει στο ανάκτορο Θαρθουέλα. Παρακολουθήσαμε αλλαγής φρουράς. Στους φρουρούς συμμετείχε και γυναίκα! Δεν έχουν τέλος τα ιστορικά κτήρια, οι πλατείες, τα μέγαρα οι δρόμοι, τα μουσεία. Το μουσείο Πράδο που επισκεφθήκαμε διαθέτει τη σημαντικότερη συλλογή έργων Ισπανικής ζωγραφικής διεθνώς – ιδιαίτερα πίνακες Βελάσκιεθ και Γκόγια, οι οποίοι καλύπτουν την περίοδο από τον 12^ο έως τον 19^ο αιώνα – καθώς επίσης και ξένες συλλογές ιταλικών και φλαμανδικών έργων.

Ξεχωρίσαμε φυσικά τον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (Εl Greco) με τις μακρόστενες εξαϋλωμένες μορφές, τα κυματιστά ενδύματα και τα μακριά δάχτυλα.

Σε άλλη απογευματινή μας επίσκεψη στο κέντρο Τέχνης «Βασίλισσα Σοφία» θαυμάσαμε την Γκουέρνικα Του Πικάσο, το διασημότερο έργο του 20^ου αιώνα, εικαστική διαμαρτυρία ενάντια στον εμφύλιο πόλεμο. Μεταφέρθηκε το 1992 από το Μουσείο Πράδο.

ΤΟΛΕΔΟ- ΣΕΒΙΛΛΗ

Την επομένη η ημερήσια εκδρομή μας περιελάμβανε το Τολέδο, μια πανέμορφη γραφική τοποθεσία σε ένα λόφο πάνω από τον ποταμό Ταγό. Σε κάποιο από τα σπίτια-Μουσεία της εβραϊκής συνοικίας ζούσε ο El Greco. Περιείχε σημαντική συλλογή από τα έργα του. Στην εκκλησία Σάντο Τομε θαυμάσαμε το αριστούργημα του El Greco «η ταφή του Κόμη Οργκάθ».

Ο δρόμος για την Ανδαλουσία σταματά στην Κόρδοβα (330.000 κάτοικοι). Η καρδιά της χτυπά στην παλιά Εβραϊκή συνοικία στις όχθες του πολυτραγουδισμένου Γουαλδακιβίρ. Τα αυτοκίνητα και οι πεζοί κινούνται κατά μήκος του ποταμού – πάλαι ποτέ ποταμίσιο εμπορικό λιμάνι. Την απολαύσαμε στη δύση του ήλιου.

Συνεχίζουμε για την Σεβίλλη (700.000 κάτοικοι), όπου και διανυκτερεύουμε. Καλλιτεχνική, πολιτική και οικονομική πρωτεύουσα της Ανδαλουσίας χτισμένη στην ανατολική όχθη του ποταμού Γουαλδακιβίρ. Το βράδυ παρακολουθήσαμε μια βραδιά φλαμένγκο σε τσιγγάνικο σπίτι με γνήσιους χορευτές και μουσικούς. Θα μου μείνει αξέχαστο το βλέμμα της χορεύτριας, που κοίταζε αλλά δεν έβλεπε ακούγοντας μόνο τη φωνή και την κιθάρα του κιθαρίστα. Μια απίστευτη επικοινωνία-μυσταγωγία.

ΛΕΥΚΑ ΧΩΡΙΑ – ΓΡΑΝΑΔΑ

Αφήνοντας τη Σεβίλλη ο δρόμος μάς οδηγεί στα Πουέμπλος Μπλάνκος (άσπρα χωριά) στο ιδιαίτερο αυτό σημείο της Ανδαλουσίας. Τα σπίτια είναι ασβεστωμένα σύμφωνα με τη μαυριτανική συνήθεια. Ο ρυθμός ζωής ίδιος εδώ και αιώνες. Σκαρφαλωμένα ψηλά ζούσαν σε αυτά τα χωριά-οχυρά εξ αιτίας του κινδύνου των ληστών. Το πιο ονομαστό χωριό η Ρόντα (35.000 κατοίκους) βρίσκεται σε μια από τις πιο εντυπωσιακές τοποθεσίες πάνω σε απότομο βράχο. Μας θύμισε τα δικά μας Μετέωρα. Είναι ένα από τα τελευταία οχυρά των Μαυριτανών. Επισκεφθήκαμε την παλαιότερη αρένα ταυρομαχίας της Ισπανίας. Εξαιρετικό δείγμα κατασκευής. Μπορεί να χωρέσει 5.000 θεατές.

Καθώς το ταξίδι μας στη χώρα της Ιβηρικής φτάνει στο τέλος του, μια πολύ γνωστή και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ανδαλουσίας μάς περιμένει. Η Γρανάδα είναι χτισμένη πάνω σε τρεις λόφους και στη συμβολή δύο ποταμών. Η πολύ πρωινή ξενάγησή μας στην μαυριτανική ακρόπολη Αλάμπρα και το ανάκτορό της μας αποσπά την προσοχή για αρκετές ώρες. Συγκαταλέγεται σε ένα από τα διασημότερα μνημεία μουσουλμανικής, εβραϊκής και χριστιανικής ιστορικής κληρονομιάς. Οι αυλές του, οι κήποι του, η μαγευτική χρήση του χώρου, του φωτός, των νερών χαρακτηρίζουν το συγκρότημα. Με αυτόν τον τρόπο οι χαλίφηδες ήθελαν να δώσουν μια εικόνα της εξουσίας τους κατασκευάζοντας έναν παράδεισο επί της γης. Χρησιμοποίησαν σύγχρονα υλικά όπως πλακίδια, γύψο και ξύλο.

Οι Ισπανοί ως μεσογειακός λαός μάς φάνηκαν οι δικοί μας άνθρωποι. Εξωστρεφείς, δραστήριοι, καλοφαγάδες!!! Η χώρα, παρά τις αντιθέσεις της, καταφέρνει να παρουσιάζει ένα πρόσωπο, που αντικατοπτρίζει τις βαθιές ρίζες της παράδοσής της. Μουσική, χρώματα και γεύσεις διατηρούν τον έντονο χαρακτήρα τους κατά μήκος και πλάτος της χώρας.

Μια άψογα οργανωμένη εκδρομή (πολύ καλά ξενοδοχεία, πολυτελή πούλμαν, ξεναγήσεις, προσεγμένα ωράρια) απέδωσαν τα μέγιστα. Ευχαριστούμε τους 60 συνταξιδιώτες μας για την παρέα, το χιούμορ, τα πειράγματα και υποσχόμαστε να ξαναβρεθούμε σε επόμενο οδοιπορικό μας.

Καλό φθινόπωρο.

Α.Τ.

ΑΝΔΑΛΟΥΣΙΑ, ΦΩΤΕΙΝΗ ΚΑΙ ΜΟΝΗ

Δεν μπορείς να πας στην Ισπανία, και μάλιστα στην Ανδαλουσία, χωρίς να έχεις στις αποσκευές σου και στην καρδιά σου, τον τόπο της, τον κόσμο της και την ιστορία του, ιδιαίτερα την τραγική εκείνη του 20^ου αιώνα. Νοτισμένη, από τα κύματα των Μαυριτανών, των Εβραίων, των Τσιγγάνων και των «νικητών».

Ένα ταξίδι ποιοτικό, χάρις στους οργανωτές/τριες και τους συνοδοιπόρους*.

Στη Μαδρίτη, με τα μουσεία της (και τη συγκλονιστική ξενάγηση του Λαρισαίου στο Prado, τομές στην ιστορία της ζωγραφικής: Θεοτοκόπουλος/Βελάσκεθ/Γκόγια), τις υπέροχες κοσμικές πλατείες (σκηνικά αιώνων), τα πάρκα και τα κατάφυτα από πλατάνια πεζοδρόμια, το φυτεμένο στο κέντρο Μπερναμπέου (όπου αγοράσαμε κασκόλ της Μπαρτσελόνα!) κι εκείνο το νερό στις βρύσες της, λες κι ερχόταν από της Πίνδου τα βουνά!…

Στην Κόρντοβα την παλιά και τη νέα, ένα ζωντανό μουσείο, και τον Γουαδαλκιβίρ στην άκρη της να κυλά, για να κινήσει το πότισμα στους απέραντους αγρούς (οι αγρότες;) της ελιάς, των φρούτων και του ηλίανθου, που ανοίγονταν νότια και δυτικά.

Στη Σεβίλλη, με τις σκηνές φλαμένκο, τα ζωντανά τσιγγάνικα κορμιά και τις φωνές τους, που έκοβαν την ανάσα. Με τον Γουαδαλκιβίρ στα σπλάχνα της, νωχελικό, να παίρνει τις τελευταίες στροφές για τον Ατλαντικό.

Στα λευκά χωριά, σαν τσαμπιά κρεμασμένα στα κλήματα των βράχων. Στη Ρόντα με την επιβλητική παλιά αρένα και τη φοβερή της γέφυρα, όπου γκρέμιζαν οι φρανκιστές, κάτω στο χάος της, τους υπερασπιστές της Δημοκρατίας («Για ποιόν χτυπά η καμπάνα» Ε. Χέμινγουεϊ).

Στην Γρανάδα, με την Αλάμπρα, σαν αετός από πάνω της, και την τσιγγάνικη γειτονιά Αλμπαιθίν, παγωμένη στο χρόνο, και τα σημάδια(;) των βομβαρδισμών από τα αεροπλάνα του Φράνκο, εκεί που αντιστάθηκε, και έπεσε, η νεαρή Ισπανική Δημοκρατία. Εδώ που ο Λόρκα γεννήθηκε, μεγάλωσε και δολοφονήθηκε. Με τα γραπτά του και τη ζωή του, έκανε δικιά μας την Ανδαλουσία (μελοποιημένος, πλημμύριζε μέσα το λεωφορείο), απών όμως έξω, ακόμη κι εδώ, στην Γρανάδα. Το σπίτι του, στο ομώνυμο πάρκο, ανυπόγραφο. Ίσως «ζει μέσα στην καρδιά των ανθρώπων», όπως είπε ο ξεναγός, με ένα παράπονο.

Ένα ταξίδι, που θα πάρει καιρό να αποθησαυρίσεις τα πλούτη του, κι ας υπήρχαν κι άλλα, πολλά δίπλα μας (τι να πρωτοκάνεις), μόνο δύο να αναφέρω: την Μαριναλέντα, την πόλη παγκόσμιο σύμβολο της κοινωνικής ουτοπίας (περάσαμε δίπλα της), και την Σιέρα Νεβάδα (από το μπαλκόνι στη Γρανάδα, φαίνονταν στο βάθος τα χιόνια της).

______________________

*Το αστεράκι αναφέρεται στην εν δυνάμει συμμετοχή των συνταξιδιωτών (οργάνωση-βίωμα) που κάνουν ξεχωριστά τα ταξίδια της συντροφιάς αυτής. Και του χρόνου!

Γ.Ζ.