Ο Κυπαρισσιακός κόλπος αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους βιοτόπους αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα (Caretta caretta) στη Μεσόγειο. Κάθε χρόνο την άνοιξη, θηλυκές και αρσενικές χελώνες φτάνουν στην περιοχή, με σκοπό να ζευγαρώσουν και συνήθως κάπου στα μέσα Μαΐου καταγράφεται η πρώτη δραστηριότητα ωοτοκίας. Μετά από 50 με 60 ημέρες, τα αυγά εκκολάπτονται και οι νεοσσοί φτάνουν στη θάλασσα, όπου ξεκινούν για το πρώτο τους ταξίδι.
Η περιοχή του Κυπαρισσιακού Κόλπου αποτελεί προστατευόμενη περιοχή με όρους που περιγράφονται στο σχετικό Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ Δ΄ 391/2018) και εντάσσεται στη χωρική αρμοδιότητα του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου.
Η πρώτη φωλιά εντοπίστηκε στις 24/5 στην περιοχή Βουνάκι από την ομάδα ερευνητών/εθελοντών του ΑΡΧΕΛΩΝ. Οι εθελοντές περπατούν καθημερινά σε όλη την παραλία, καταγράφοντας και προστατεύοντας, όπου χρειαστεί, τις φωλιές. Παράλληλα, γίνεται απομάκρυνση σκουπιδιών από την παραλία. Ήδη στις πρώτες 10 μέρες έχουν απομακρυνθεί 36 μεγάλες σακούλες με σκουπίδια και η δράση συνεχίζεται.
Το πρόγραμμα του ΑΡΧΕΛΩΝ για την καταγραφή της αναπαραγωγικής δραστηριότητας και προστασίας των φωλιών της Caretta caretta συνεχίζεται για 38η χρονιά και είναι ένα από τα παλαιότερα προγράμματα του είδους του, παγκοσμίως και βέβαια στη Μεσόγειο. Παρά τα προβλήματα της πανδημίας, εθελοντές από όλο τον κόσμο και την Ελλάδα συμμετέχουν και φέτος στις δράσεις.
Οι συντονισμένες δράσεις του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου και του ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν σκοπό την επιστημονική παρακολούθηση της ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας και την προστασία της, σε όλη την περιοχή.
Μπορούμε να χαρούμε το καλοκαίρι και τη θάλασσα χωρίς να ενοχλήσουμε τις χελώνες και τις φωλιές τους, αν εφαρμόσουμε τα παρακάτω:
1) Όχι τροχοφόρα στην παραλία. Η κίνηση των οχημάτων πάνω στις παραλίες, εκτός από του ότι απαγορεύεται από το νόμο, προκαλεί δονήσεις στο έδαφος, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να διακοπεί η ανάπτυξη του εμβρύου ή να ωθήσει τους νεοσσούς να βγουν νωρίτερα από τη φωλιά τους.
2) Όχι σκουπίδια στην παραλία. Τα πλαστικά απορρίμματα αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για τις χελώνες είτε μέσω της κατάποσης πλαστικής σακούλας ή άλλων πλαστικών αντικειμένων, είτε με τη τυχαία εμπλοκή των νεοσσών σε αυτά, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν και να χάσουν τη ζωή τους.
3) Όχι φωτιές στην παραλία. Το φως από τις φωτιές και η παρουσία ανθρώπων τρομάζουν τις ενήλικες θηλυκές και αποτελούν άμεσο κίνδυνο για τη ζωή των νεοσσών.
4) Όχι φώτα που έχουν κατεύθυνση την παραλία ωοτοκίας. Ο τεχνητός φωτισμός αποπροσανατολίζει τους νεοσσούς, με αποτέλεσμα να μη βρίσκουν τη σωστή κατεύθυνση προς την θάλασσα και πεθαίνουν από εξάντληση και αφυδάτωση.
5) Όχι βόλτες στην παραλία τις βραδινές ώρες. Την περίοδο ωοτοκίας είναι πιθανό να ενοχλήσουμε μια χελώνα που προσπαθεί να γεννήσει, ενώ την περίοδο εκκόλαψης πιθανότατα να πατήσουμε κατά λάθος τους μικρούς νεοσσούς.
Με αυτές τι μικρές κινήσεις θα μπορέσουν όλοι να συμμετέχουν ενεργά στην προστασία αυτού του πανάρχαιου είδους, που ζει στις ελληνικές θάλασσες.