ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2019

 

Μεγάλος αριθμός συμπολιτών και φίλων μας συμμετείχε στην εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας μας την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2020 στο Επιμελητήριο Αχαΐας.

Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης, έγινε μια ανασκόπηση περιβαλλοντικών ζητημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο με φόντο την κλιματική κρίση, αλλά και μιας σειράς θεμάτων περιφερειακού και τοπικού ενδιαφέροντος, όπως οι εξορύξεις υδρογονανθράκων, η ανακύκλωση στην πόλη μας κλπ.

Ακολούθησε ο απολογισμός δράσης της ΟΙΚΙΠΑ για τη χρονιά που πέρασε σε θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, βιώσιμης κινητικότητας και διαχείρισης των απορριμμάτων.

Στο δεύτερο μέρος έγινε παρουσίαση της καλοκαιρινής εκδρομής στην Γεωργία – Αρμενία με τα απαραίτητα παραλειπόμενα!

Να σημειωθεί ότι στην εκδήλωση παρέστησαν και ευχήθηκαν στην Κίνηση ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και καθαριότητας κ. Νίκος Ασπράγκαθος, ο επικεφαλής της Δημοτικής Κίνησης ΣΠΙΡΑΛ Πέτρος Ψωμάς, εκπρόσωποι του περιφερειακού συνδυασμού Οικολογική Δυτική Ελλάδα, της Κίνησης «Πρόταση», της ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΑΣ του Συλλόγου Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος περιοχής Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσας κλπ.

 

Οι φίλοι της ΟΙΚΙΠΑ γεύτηκαν σπιτικά γλυκίσματα και ευχήθηκαν στην Κίνηση καλές δράσεις για το περιβάλλον. Από τη μεριά μας ευχαριστούμε το Επιμελητήριο Αχαΐας για την ευγενή παραχώρηση της αίθουσας και ευχόμαστε να είμαστε όλοι, και αυτή τη χρονιά, πιο ενεργοί στα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

 

Ακολουθεί το κείμενο απολογισμού των δράσεών μας, που παρουσίασαν τα μέλη μας Γιώργος Κανέλλης και Θωμάς Κουτρούμπας.

 

 

Αγαπητές φίλες και φίλοι της ΟΙΚΙΠΑ καλησπέρα,

Μια ακόμη χρονιά μάς βρίσκει μαζί να ξεκινάμε τη δράση μας, τις μόνιμες αλλά και τις έκτακτες πρωτοβουλίες μας, που έχουν καταστήσει την ΟΙΚΙΠΑ μια σημαντική συλλογική έπαλξη για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών, της ποιότητας ζωής στην πόλη μας, αλλά και φύλακα του φυσικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής μας. Και, όπως κάθε φορά, θέλουμε να ευχαριστήσουμε για την παρουσία τους και την υποστήριξή τους τους όλο και αυξανόμενους φίλους μας. Χωρίς εσάς η επιρροή μας, αλλά και η λειτουργικότητά μας, θα ήταν πολύ κάτω από το σημείο που βρίσκονται.

Ο κόσμος

Θα ξεκινήσουμε, όπως συνήθως, την παρουσίασή μας από τα διεθνή με μια εικόνα που έκανε το γύρο του κόσμου κατά την περίοδο των γιορτών. Είναι η εικόνα της φλεγόμενης Αυστραλίας, μια ζοφερή όσο και αναμφισβήτητη απάντηση σε εκείνους που επιμένουν είτε να αμφισβητούν την κλιματική κρίση και το ραγδαίο ρυθμό της επιδείνωσής της.

Μαζί μ’ αυτήν θα δείξουμε δύο πρόσωπα: Από τη μια τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ, ως χαρακτηριστικό πρόσωπο των δυνάμεων που αδυνατούν να κατανοήσουν τις διαστάσεις αυτού που μας συμβαίνει και την ανάγκη ανάλογης στροφής σε ό,τι αφορά στην ενέργεια και τους πόρους και από την άλλη την υπέροχη έφηβη Γκρέτα Τούνμπεργκ, που, παρά τις  όποιες αδυναμίες της, κατόρθωσε να αποτελέσει σύμβολο και επίκεντρο του αγώνα για ριζική στροφή των κοινωνιών μας προς την βιωσιμότητα, τονίζοντας πάντα «μην ακούτε εμένα, ακούστε τους επιστήμονες».

Πράγματι δεν είναι η Γκρέτα ή το οικολογικό κίνημα, που πιστοποιούν την ανάγκη για τη γρήγορη και αποφασιστική στροφή, μέσα στη δεκαετία που άρχισε, της κλιματικής κρίσης, αλλά η Διακυβερνητική Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ, με χιλιάδες επιστήμονες να συνεισφέρουν στα κείμενά της. Και είναι απαραίτητο να προσθέσουμε ότι δεν είναι μόνο η κλιματική κρίση, που απειλεί να καταστήσει τον πλανήτη μας αβίωτο, αλλά και η εξίσου ραγδαία υποχώρηση της βιοποικιλότητας, των ζωντανών ειδών γύρω μας, μια σιωπηλή τραγωδία, εξίσου ανθρωπογενής, που επίσης απαιτεί να κάνουμε με άλματα τη στροφή από το «κατακυριεύσατε την γην» στη σοφία της αποσύνδεσης της ευημερίας μας από την καταστροφή του κλίματος, της φύσης και των πόρων, που ανήκουν και στις επόμενες γενιές.

 Οι ειδήσεις είναι ανάμικτες: από τη μια οι ΗΠΑ του Τραμπ αποσύρονται από τη συνθήκη του Παρισιού για το κλίμα, από την άλλη βλέπουμε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, νέα πρόεδρο της Κομισιόν να αναδεικνύει την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης σε νούμερο 1 προτεραιότητα.

Η κατάσταση στη χώρα μας

Στη χώρα μας, ασφαλώς, η σπουδαιότερη είδηση στο πεδίο αυτό είναι θετική: το νέο Εθνικό Ενεργειακό Σχέδιο θέτει στόχο για την απολιγνιτοποίηση της χώρας το 2028, στόχο για ισχυρή μείωση της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης κατά 38,5% σε σχέση με τα όσα προβλέπονταν για το ίδιο έτος ως τώρα, με μέτρα, όπως η μετατροπή 600.000 κτιρίων σε σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης μέσα στη δεκαετία που ξεκίνησε.

 Η κριτική του περιβαλλοντικού κινήματος εστιάστηκε στον αυξημένο ρόλο που δίνεται στο φυσικό αέριο στην πορεία της ενεργειακής στροφής. Η πρότασή μας είναι να εγκατασταθούν (με προσεκτική χωροθέτηση) σοβαρά παραπάνω  από τα προβλεπόμενα 8,8 νέα GV από ΑΠΕ εις βάρος του φυσικού αερίου.

Όμως οι επιδόσεις μας στην προστασία της ιδιαίτερα πλούσιας χλωρίδας και πανίδας της χώρας μας υστερούν πολύ από το αναγκαίο. Ακόμα μια χρονιά, η εφαρμογή των οδηγιών για τη φύση αποδείχθηκε ελλιπής, γεγονός που οδήγησε, τον περασμένο Ιούλιο, στην παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της Ε.Ε. για μη συμμόρφωσή της με την οδηγία για τους οικότοπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ). Όπως αναφέρεται στην παραπομπή, η Ελλάδα δεν έχει καθορίσει τους απαιτούμενους στόχους και μέτρα διατήρησης για τις περιοχές Natura 2000.

Η χώρα μας κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ανακύκλωση αποβλήτων και εμμένει στην απαράδεκτη πρακτική της ταφής του σχεδόν 95% των αποβλήτων (ο αντίστοιχος Μ.Ο. στην Ε.Ε. ανέρχεται στο 45%), προκαλώντας ένα ατελείωτο πρόβλημα ρύπανσης και χάνοντας πολύτιμες ευκαιρίες για καινοτομία στην κυκλική οικονομία.

Η Ελλάδα παραμένει, επίσης, η μόνη χώρα της EE που έχει εις βάρος της τέσσερις ευρωκαταδίκες, όλες σχετικές με τη διαχείριση αποβλήτων, για τις οποίες κατέβαλε την τελευταία χρονιά περίπου 24 εκατ. ευρώ.

Δυστυχώς, ο κρίσιμος θεσμός της περιβαλλοντικής επιθεώρησης υπέστη περαιτέρω πολιτική απαξίωση μέσα στο 2019, αφού καταργήθηκε η Ειδική Γραμματεία Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του ΥΠΕΝ, μαζί με τη θέση του ειδικού γραμματέα, με τις αρμοδιότητές της να μεταφέρονται απευθείας στον υπουργό, ενισχύοντας έτσι, την εξάρτηση των επιθεωρητών περιβάλλοντος στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί πως  κατά το τελευταίο έτος οι επιθεωρητές περιβάλλοντος εισηγήθηκαν στον αρμόδιο υπουργό Σωκράτη Φάμελλο 83 αποφάσεις επιβολής προστίμων συνολικού ύψους 1.793.280 ευρώ, με τις 72 τουλάχιστον να παραμένουν ακόμα ανυπόγραφες.

Σε πλήρη αντίφαση με την θετική απόφαση της επίσπευσης της απολιγνιτοποίησης εμμένουμε στις θαλάσσιες κυρίως, αλλά και χερσαίες εξορύξεις υδρογονανθράκων, μια πολιτική που δεν συμβαδίζει με τη βιωσιμότητα, οικολογική αλλά και οικονομική. Συνολικά, μέσα στο 2019 παραχωρήθηκαν για έρευνα και εξόρυξη 4 θαλάσσια «οικόπεδα» (Δυτικά-Νοτιοδυτικά της Κρήτης, Κυπαρισσιακός και Ιόνιο), συνολικής έκτασης 50.000 τ. χλμ. Μάλιστα, οι περισσότερες από τις περιοχές που έχουν παραχωρηθεί συνολικά το προηγούμενο διάστημα, περιλαμβάνουν εξ ολοκλήρου ή μερικώς πολλές προστατευόμενες περιοχές Natura 2000, καθώς και περιοχές που προστατεύονται με ειδικότερα καθεστώτα.

Να πούμε και τα θετικά: την αποτροπή της επιδείνωσης του νόμου για τον αιγιαλό, την εφαρμογή  του νόμου για την πλαστική σακούλα, αν και ανησυχία υπάρχει, σε συνδυασμό με την εξαγγελία για γενική πολιτική χτυπήματος του πλαστικού μιας χρήσης εντός του 2020.

Η κατάσταση στην Πάτρα

Για την πόλη μας, την Πάτρα, τα θέματα λίγο – πολύ παραμένουν τα ίδια: το έλλειμμα του σχεδιασμού για την διαχείριση των απορριμμάτων (ο σχεδιασμός επαρκεί για τα 2/3 περίπου του όλου ετησίου τονάζ, από κει και πέρα κάτι πρέπει να γίνει και έγκαιρα), η συνεχιζόμενη απώλεια κοινοχρήστων χώρων (ευχή μας η αξιοποίηση από το Δήμο της πρόσφατης κυβερνητικής πρωτοβουλίας ύψους 15 εκατ. για πλατείες μέσω του πράσινου ταμείου και η διεκδίκηση μαζί με άλλους Δήμους του τριπλασιασμού τουλάχιστον, αυτού του ποσού), η συνεχιζόμενη χαμηλή ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (με βασικά μέτωπα το νέο λιμάνι και την κυκλοφορία στους κύριους δρόμους) η παραμένουσα εκκρεμότητα όσον αφορά στο διοικητικό σχήμα του έργου του φράγματος Πείρου, ενώ ήδη ο ταμιευτήρας γεμίζει, η ανάγκη για προσεκτική επέμβαση στο Έλος και το Πλατανοδάσος του Προαστείου, η ανάγκη να προχωρήσει η υπόθεση της δραστικής αλλαγής στο κυκλοφοριακό με την αντιδρόμηση Κανακάρη (ή τεκμηρίωση της εγκατάλειψής της), που συνδυάζεται με την μερική πεζοδρόμηση της Μαιζώνος και την ανάπτυξη δικτύου ποδηλατοδρόμων με πρώτο τον επιμήκη παραλιακό.

Οι δράσεις μας

• Θα ξεκινήσουμε με μια δράση που είχε αρχίσει το 2018 και συνεχίστηκε το 2019  και στην οποία δεν ήμασταν μόνοι, αλλά μαζί με άλλους 8 συλλογικούς φορείς της πόλης, τον αντικαπνιστικό αγώνα στην Πάτρα. Αισθανόμαστε ικανοποίηση, γιατί η αυστηροποίηση και επιτυχής εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, στηρίχτηκε και σε κάποιες πρωτοπόρες εκστρατείες, όπως αυτή της Πάτρας.

 

• Μια και αναφερθήκαμε σε συνεργασίες μας, ας μιλήσουμε και για την παραγωγική μας δράση μαζί με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις από την Αχαΐα και την Κορινθία στα πλαίσια του “ΝΗΡΕΑ” σε ό,τι αφορά στην καταπολέμηση της παράνομης αλιείας στον Πατραϊκό, το Ιόνιο, τον Κορινθιακό. Με πρωτοβουλίες μας αρχές και φορείς των αλιέων κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με στόχο την αποσαφήνιση μέτρων και την εφαρμογή των κανόνων της βιώσιμης αλιείας.

 

• Στα πλαίσια του Συνδέσμου Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Ευρύτερης Περιοχής Πάτρας παρεμβήκαμε στις δημοτικές εκλογές με ένα περιεκτικό κοινό κείμενο με τίτλο «Για μια Πάτρα βιώσιμη, ευρωπαϊκή πόλη», αλλά και σε ειδικότερα θέματα, όπως η Νερομάνα της Κρήνης.

 

• Από τις πρώτες σημαντικές μας παρεμβάσεις ήταν η δημόσια τοποθέτησή μας, με την οποία επισημάναμε τεκμηριωμένα τα ελλείμματα του σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων.

 

• Ζητήσαμε ακόμη δημόσια την επίσπευση της έκδοσης προεδρικού διατάγματος για το οριστικό καθεστώς του Εθνικού Πάρκου Στροφυλιάς Κοτυχίου, που παραμένει ανοχύρωτο.

 

• Παράλληλα θέσαμε δημόσια, με φωτογραφικά ντοκουμέντα το θέμα της λαθροθηρίας στη λιμνοθάλασσα του Πρόκοπου. Στο ίδιο θέμα επανήλθαμε στα τέλη Δεκεμβρίου, όταν θρασείς λαθροκυνηγοί πυροβόλησαν από κοντά προς την κατεύθυνση ομάδας φίλων της ΟΙΚΙΠΑ. Υπάρχει μια σύλληψη και ελπίζουμε το γεγονός να αποτελέσει την αρχή του τέλους για το αντικοινωνικό αυτό φαινόμενο της λαθροθηρίας σε προστατευόμενες υγροτοπικές περιοχές του Εθνικού Πάρκου.

 

• Παράλληλα προβήκαμε σε δεντροφύτευση στην Στροφυλιά μαζί με τους Πεζοπόρους της Πάτρας, το Δασαρχείο και το Φορέα Διαχείρισης.

 

• Διοργανώσαμε δημόσια εκδήλωση στην Πάτρα με ομιλητές από την Greenpeace, το WWF και την ΟΙΚΙΠΑ για τις επιπτώσεις, περιβαλλοντικές και στρατηγικές από το πρωτοφανές πρόγραμμα παραχωρήσεων θαλασσίων και χερσαίων περιοχών για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων.

 

• Καταγγείλαμε ενέργειες ρύπανσης στο Έλος της Αγυιάς. Επίσης προχωρήσαμε σε σειρά αναλυτικών εγγράφων σε ό,τι αφορά στην αποφυγή βλαπτικών για την ευαίσθητη πανίδα του Έλους ενεργειών από έργα προβλεπόμενα στο Σχέδιο για την Ανάπλαση του όλου χώρου, που αναμένεται να προχωρήσει κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

 

• Το Μάρτιο έγινε γνωστό ότι ένας μακρός δικαστικός μας αγώνας για τη διατήρηση του δασικού χαρακτήρα των Μαύρων Βουνών ευοδώθηκε. Το ΣτΕ απέρριψε, χάρις στην παρέμβασή μας, έφεση ενδιαφερομένων να εμφανίσουν 145 στρέμματα στα Μαύρα Βουνά με αραιή βλάστηση βελανιδιάς ως χορτολιβαδικά.

 

• Δικαστικές νίκες είχαμε στο ΣτΕ επίσης και σε ό,τι αφορά σε 5 αυθαίρετα στην περιοχή των Σαμαρέικων στη Στροφυλιά. Απορρίφθηκαν οι εφέσεις τους και είναι κατεδαφιστέα. Παράλληλα, η δίκη των μελών μας Ηλία Ντρε και Γιώργου Κανέλλη, διότι τάχα λένε ψέματα σε ό,τι αφορά στην ορθή διοικητική ένταξη των Σαμαρέικων, αναβλήθηκε με αίτημα της πλευράς τους για δεύτερη φορά. Με την ευκαιρία ευχαριστούμε όσους μας στήριξαν οικονομικά για τις υποθέσεις αυτές.

 

• Καταγγείλαμε την τακτική μηνύσεων κατά δασικών υπαλλήλων, στην οποία συστηματικά προχωρεί επίδοξος καταπατητής σε παραθαλάσσια περιοχή της Ζήρειας.

 

• Θέσαμε με αναφορά μας τα προβλήματα λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φλόκα, επισημαίνοντας ιδίως την διαφυγή στραγγισμάτων στη θάλασσα.

 

• Στα πλαίσια του “Let’s do it! Greece” μέλη και φίλοι μας καθαρίσαμε τις διαδρομές περιπάτου στο Έλος της Αγυιάς.

 

 

• Υποδεχτήκαμε και πήραμε μέρος στις εκδηλώσεις του πλοίου της Greenpeace, που έδεσε στο παλαιό λιμάνι της πόλης μας, στα πλαίσια της εκστρατείας της οργάνωσης για την κλιματική κρίση. Με αφετηρία την άφιξη αυτή συμμετείχαμε στη συγκρότηση πρωτοβουλίας κατά των εξορύξεων υδρογονανθράκων, με συμμετοχή πολιτών και φορέων.

 

• Η ΟΙΚΙΠΑ συμμετέχει επίσης σε Πανελλήνιο Δίκτυο κατά των Εξορύξεων μαζί με 19 συλλογικότητες από όλη την Ελλάδα, που ενώνουν τις δυνάμεις τους και συγκροτούν ένα κίνημα, που αντιδρά σε αυτές τις  καταστρεπτικές για τον τόπο δραστηριότητες

 

• Ζητήσαμε με γραπτή αναφορά μας ελέγχους νομιμότητας στις θέσεις Βουνάκι και Αϊγιαννάκης το Κυπαρισσιακού Κόλπου, που, θυμίζουμε, ανήκει πλέον στην εποπτεία του ΦΔ Στροφυλιάς, Κοτυχίου. Επίσης καταγγείλαμε τα πλήγματα κατά του πληθυσμού χαμαιλεόντων στην Πύλο.

 

• Συμμετείχαμε στη διαδικασία αξιολόγησης του Γεωπάρκου του Χελμού Βουραϊκού, που κατέληξε σε λαμπρή επιτυχία. Πανηγυρίσαμε παράλληλα για την ανεύρεση νέας μεγάλης αποικίας νυχτερίδων στα Καστριά.

 

• Συμμετείχαμε στις δράσεις των νέων για το κλίμα στην Πλ. Γεωργίου και οργανώσαμε ειρηνική διαμαρτυρία στο συνέδριο για την Περιφερειακή Ανάπτυξη, που έγινε στην Αχάια Κλάους.

 

• Συμμετέχουμε επίσης στο πανελλαδικό σχήμα ΣΥΜΜΑΧΙΑ για το ΚΛΙΜΑ μαζί με την GRRENPEACE, την WWF και 33 άλλες οργανώσεις σχεδιάζοντας και συμμετέχοντας σε κινητοποιήσεις κατά της κλιματικής κρίσης, όπως εκείνες του περασμένου Σεπτέμβρη.
• Παρουσιάσαμε σε συνεργασία με το Σύλλογο Ευρυτάνων Αχαΐας το βιβλίο του Στέφανου Σταμέλλου, περιπατητή και ορειβάτη με πλούσια δράση στα οικολογικά ζητήματα της χώρας μας, με τίτλο «Στο δρόμο για την Πυθία: Άγραφα – Καρπενήσι – Δελφοί, το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4».

 

• Οι εκδηλώσεις μας για την ανακύκλωση συσκευών στο Πάρκο Καλεντζώτη, μαζί με την ΚΟΙΝΣΕΠ “Ανακυκλώνω στην Πηγή”, το Repair Cafe στα Γραφεία μας με στόχο την διάδοση της κουλτούρας της επιδιόρθωσης, αλλά και η Έκθεση Φωτογραφίας, που για μια ακόμη φορά διοργανώσαμε την Πρωτομαγιά στα Ψηλαλώνια, με θέμα “Μνημεία και Φύση” έχουν γίνει πλέον μέρος της κανονικότητάς μας.

 

• Επιτυχία επίσης σημείωσαν οι τακτικές προβολές και συζητήσεις στα Γραφεία μας, καθώς και η κοινή μας εσπερίδα για βασικά θέματα περιβάλλοντος και απορριμμάτων μαζί με τον ΑΣΤΟ – Επικοινωνούμε, στα γραφεία του.

 

 

• Το ίδιο ισχύει και για τις εκδρομές μας, τόσο για τη μεγάλη του καλοκαιριού στην Αρμενία και Γεωργία (περισσότερα στη συνέχεια) όσο και τις ημερήσιες ή διήμερες στα Τρίκαλα Κορινθίας, τον Πόρο και τα Μέθανα, τους Δελφούς και την Παύλιανη και Πύλο.

 

Ευχαριστούμε και πάλι για την παρουσία σας εδώ σήμερα, τη συμμετοχή σας στις εκδηλώσεις μας, τη στήριξη της εφημερίδας μας “εν αιθρία”.  Όλα αυτά είναι σημαντικά, γιατί οι καινοτόμες, αλλά γερά στηριγμένες στην επιστήμη και τα γεγονότα προτάσεις του οικολογικού κινήματος είναι ο μόνος δρόμος για να συνεχίσει ο πλανήτης μας να είναι ένας γαλάζιος παράδεισος!

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΥΓΕΙΑ, ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!