Με παρέμβαση της ΟΙΚΙΠΑ, την οποία αναδείξαμε πρωτοσέλιδα στο φύλλο Ιουλίου-Αυγούστου  της «εν αιθρία»,  τέθηκε στην Εφορία Αρχαιοτήτων Αχαΐας το θέμα του φωτισμού στο τείχος Δυμαίων και των επιπτώσεών του στην πανίδα της προστατευόμενης περιοχής. Υπήρξε θετική ανταπόκριση απ’ την πλευρά της Εφορίας Αρχαιοτήτων, η οποία ζήτησε τη θέση του Φορέα Διαχείρισης, προκειμένου να αμβλύνει τις αρνητικές επιπτώσεις του φωτισμού.

 Παραθέτουμε στη συνέχεια την απάντηση του Φορέα, η οποία διαμορφώθηκε σε συνεργασία με το μέλος της ΟΙΚΙΠΑ (και αναπληρωματικό μέλος του ΔΣ) Γιώργο Χείρα.

  Σε απάντηση σε εγγράφου σας και σε συνέχεια προηγούμενου δικού μας εγγράφου θα θέλαμε να παρατηρήσουμε τα κάτωθι:

Από τη διεθνή βιβλιογραφία (Gaynor et.al., 2018) είναι γνωστό ότι δυνητικά θεωρούνται αρνητικές και δύσκολα αντιστρέψιμες οι επιπτώσεις από τη χρήση τεχνητού φωτισμού σε ευαίσθητες οικολογικές περιοχές, όπως εν προκειμένω στο Εθνικό Πάρκο, όπου διαβιούν πλήθος νυχτόβιων ζώων. Ο φωτισμός αντανακλάται από την επιφάνεια της λίμνης Πρόκοπος πολλαπλασιάζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον σε μεγαλύτερη εμβέλεια. Η χρήση τεχνητού φωτισμού δημιουργεί και σοβαρή βλάβη σε πληθυσμούς εντόμων δημιουργώντας πρόβλημα στην διαδικασία της επικονίασης που επεκτείνεται στην εντομοφάγο πανίδα και στη βάση της τροφικής πυραμίδας.

Η αποικία αναπαραγωγής μελισσουργών (Merops apiaster) που φωλιάζει στα Μαύρα Βουνά, η νοτιότερη της Ελλάδας που βρισκόταν σε μικρή απόσταση Δυτικά, έχει ήδη εγκαταλείψει την περιοχή (αδημοσίευτα δεδομένα Χείρας Γ., 2021). Είδη νυχτόβιων πουλιών φωλιάζουν στα Μαύρα Βουνά, όπως είναι π.χ. ο μπούφος  (Bubo bubo),  ο οποίος περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ (Οδηγία Πουλιών), ενώ κρίνεται ως είδος προτεραιότητας από το PAF για την παρακολούθησή του.

Ο ΦΔΥΚΣ & ΚΚ στα πλαίσια της πράξης «Επιχορήγηση του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς & Κυπαρισσιακού Κόλπου για Δράσεις Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, Ειδών και Οικοτόπων», με κωδικό ΟΠΣ 5033024 και Κωδικό πράξης ΣΑ: ΣΑ2019ΣΕ27510024, έχει εντάξει τα έργα που αφορούν στην παρακολούθηση νυχτόβιων ζώων, όπως :

• Τη Δράση Π.3.9: «Παρακολούθηση για την τεκμηρίωση προτεραιοτήτων διαχείρισης για τη βίδρα (Lutra lutra) &  ΦΑΣΗ Β: Δράση Π.4.5: «Λήψη μέτρων για την προστασία ειδών πανίδας (Lutra lutra).

 

• Τη Δράση Π.3.8: Τοποθέτηση καμερών σε επιλεγμένες θέσεις για την καταγραφή & Παρακολούθηση του πληθυσμού του τσακαλιού. Σύμφωνα με το Κόκκινο βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας, το τσακάλι συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στα κινδυνεύοντα ζώα της ελληνικής πανίδας και είναι νυχτόβιο ζώο. Η παρουσία του είναι έντονη στα Μαύρα Βουνά.

Ο ΦΔΥΚΣ & ΚΚ έχει εντάξει το έργο «ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΝ ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΚΟΤΥΧΙΟΥ ΣΤΡΟΦΥΛΙΑΣ». Σκοπός του παρόντος έργου είναι η καταγραφή των αναπαραγόμενων ειδών πουλιών του ΕΠ, ιδίως ως προς την: α) Παρακολούθηση της αναπαραγωγής (φωλιάζοντα ζευγάρια για κάθε αναπαραγόμενο είδος), β) Παρακολούθηση του συνολικού πληθυσμού των αναπαραγόμενων ειδών & γ) Παρακολούθηση των προ-μεταναστατευτικών κινήσεων για τα είδη, όπου αυτό είναι εφικτό.

Από το σύνολο των παραπάνω έργων, τα οποία θα ολοκληρωθούν στο τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, θα προκύψουν δεδομένα για τις επιπτώσεις στα ενδιαιτήματα της πανίδας & ορνιθοπανίδας του Εθνικού Πάρκου, όπως είναι η μείωση ή/και τοπική εξαφάνιση πληθυσμών αρπακτικών πουλιών, οι μετακινήσεις νυχτόβιων θηλαστικών, όπως το τσακάλι και η βίδρα, κλπ., ώστε να μπορέσουμε να έχουμε δεδομένα μεταξύ άλλων και από τις επιπτώσεις του τεχνητού φωτισμού. 

Με δεδομένο ότι δεν μας απεστάλη η εγκεκριμένη μελέτη για τις φωτεινές πηγές του Τείχους Δυμαίων, προκειμένου ο ΦΔΥΚΣ & ΚΚ να λάβει λεπτομερή γνώση επί του θέματος, που ζητήθηκε με το σχετικό έγγραφό μας, θα επιθυμούσαμε να επισημάνουμε κάποιες ενέργειες που θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικές για κάποια είδη πανίδας, όπως:

 

• Οι λαμπτήρες που χρησιμοποιούνται, δεν πρέπει να υπερβαίνουν τη θερμοκρασία χρώματος, των 2700 Kelvin, ιδανικά κάτω από 2400 Kelvin.

 

• Όταν πρόκειται για εξωτερικούς χώρους, να έχουν χρώμα ή φίλτρα πορτοκαλί που να δεσμεύουν την UV ακτινοβολία.

 

• Οι πηγές φωτός να βρίσκονται στο χαμηλότερο δυνατό ύψος και η δέσμη φωτός να κατευθύνεται μόνο προς το έδαφος και όχι οριζόντια ή προς τον ουρανό.

 

• Τα φωτιστικά σώματα να φέρουν ειδικές καλύπτρες, ώστε να μη διακρίνεται το σημείο πυράκτωσης του λαμπτήρα από τον περιβάλλοντα χώρο. Όχι δηλαδή πλέον της γωνίας προβολής της δέσμης φωτός, η οποία να μην υπερβαίνει την οξεία.

 

• Να φωτίζεται μόνο η πρόσοψη του Αρχαιολογικού Χώρου από την κύρια είσοδο και οι προσβάσιμες εσωτερικές του χώρου θέσεις, εάν υπάρχει ανάλογη με τα παραπάνω εγκατάσταση, μόνο κατά την διάρκεια επετείων και εκδηλώσεων.

 

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

Νικόλαος Καραβάς