Διάβρωση ακτών: Επισημάνσεις από την ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ.

Η πρόσφατη παρουσίαση, στην αίθουσα του ΤΕΕ Δ. Ελλάδας, της μελέτης για την αντιμετώπιση της διάβρωσης των ακτών της Δυτικής  Αχαΐας, έφερε και πάλι στην επικαιρότητα ένα σοβαρό περιβαλλοντικό, κοινωνικό και πολεοδομικό πρόβλημα, το οποίο, παρότι επιδεινώνεται, χρονίζει ανεπίτρεπτα ή αντιμετωπίζεται  αποσπασματικά ή εσφαλμένα.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι η μελέτη, η οποία προϋπολογίζεται να ανέλθει σε κόστος στην τάξη των 23 εκατ. ευρώ, παραγγέλθηκε το 2007, από την τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαΐας, και διεξάγεται ή περνάει από αδειοδοτικές διαδικασίες από τότε! Εν τω μεταξύ, όπως γνωρίζουν καλά οι κάτοικοι, αλλά και οι επισκέπτες της Δ. Αχαΐας, οι ακτές αλλού υποχωρούν δραματικά, αλλού βελτιώνονται, κάποιες φορές σε βάρος διπλανών περιοχών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε κάποιες περιοχές, από το 1965 έως σήμερα, έχει χαθεί πλάτος παραλίας μέχρι και 26 μέτρα, ενώ ο ποταμός Πείρος, έχει χάσει εκβολές πλάτους 100 μέτρων.

 

Υφιστάμενη Κατάσταση – Προβλήματα:

(αντιγραφή από τη μελέτη)

Μετά από επιτόπου επίσκεψη και αυτοψία των περιοχών μελέτης, παρατηρήθηκαν τα εξής προβλήματα:

(α) ανεξέλεγκτες επιχώσεις με τελείως ακατάλληλα υλικά, που λειτουργούν ως πρόβολοι προκαλώντας διαβρώσεις στις παρακείμενες ακτές.

(β) κατασκευή έργων, που εξυπηρετούν άλλες λειτουργίες π.χ. απορροή ομβρίων και λειτουργούν πάλι ως πρόβολοι, παρεμβαίνοντας έτσι στην δίαιτα των ιζημάτων της ακτής.

(γ) κατασκευή εξωστών για εξυπηρέτηση παραλιακών ταβερνών, που όμως ταυτοχρόνως «προβάλλουν» μέσα στην θάλασσα, όπου το, έστω μικρό, κατακόρυφο μέτωπό τους λειτουργεί ως μέτωπο ανακλάσεως κυματισμών, προκαλώντας υποσκαφές και διάβρωση της ακτής.

(δ) κατασκευή παραλιακών δρόμων στην ζώνη αιγιαλού με προφανή στόχο την εξυπηρέτηση κατοικιών, ξενοδοχείων και καταστημάτων (που ενδεχομένως να είναι κατασκευασμένα στην ζώνη αιγιαλού). Οι δρόμοι αυτοί εξουδετέρωσαν το τμήμα του αιγιαλού προς τα ανάντη της ακτογραμμής, το οποίο βοηθούσε την απόσβεση των κυματισμών, με αποτέλεσμα οι κυματισμοί αυτοί να θραύονται στο κατακόρυφο προς την θάλασσα μέτωπο των δρόμων, κλπ, να υπερπηδούν και να κατακλύζουν το κατάστρωμα των οδών, αποθέτοντας ταυτοχρόνως και φύκια.

(ε) κατασκευή υψηλών κατακόρυφων αναλημματικών τοίχων, π.χ. για προστασία ιδιοκτησιών στην ζώνη αιγιαλού, οι οποίοι προκαλούν ανάκλαση των κυματισμών και διάβρωση της ακτής.

(στ) κατασκευή προβόλων, εντελώς κακότεχνων, με τυχαίες αποστάσεις μεταξύ τους και τυχαία μήκη. Οι αποθέσεις – προσχώσεις, οι διαβρώσεις που προκαλούν ανήκουν στην κατηγορία του απρόβλεπτου και τυχαίου.

(ζ) Τέλος, η αποδεδειγμένη, πλέον, υπερύψωση της μέσης στάθμης της θάλασσας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, επαυξάνει το βάθος επέλασης-διεισδύσεώς τους στην παραλία μεταφέροντας περαιτέρω προς το εσωτερικό την θραύση των κυμάτων με όλα τα επακόλουθα αυτής.”

 

Οι θέσεις μας:

Μετά την παρουσίαση της Μελέτης, και γνωστού όντος ότι υπάρχει άλλη μελέτη, μελετητικού κόστους  της τάξης των 4 εκατομμυρίων για τις ακτές της Βόρειας Πελοποννήσου, από τη Ροδινή και ανατολικά  ως την Κόρινθο θεωρούμε αναγκαίο να επισημαίνουμε μερικές βασικές διαστάσεις του όλου προβλήματος της διάβρωσης των ακτών της Βόρειας και Δυτικής Πελοποννήσου:

  1. Τα μεγάλα «ΚΕΝΑ». Αυτά είναι η περιοχή του Καλαμακίου σε ό,τι αφορά στο πεδίο ευθύνης της εν λόγω μελέτης και προπαντός η ακτογραμμή μετά το Μονοδέντρι και μέχρι τη Ροδινή.Δηλαδή το κύριο μέρος του Δήμου Πατρέων, περιλαμβανομένου του Καστελλόκαμπου και του Ρίου, όπου η διάβρωση είναι ορατή και μεγάλη και μέχρι τον Ψαθόπυργο, δεν αποτελεί αντικείμενο καμιάς μελέτης.
  2. Η επιλογή της μελέτης της Δυτικής Αχαΐας στα λεγόμενα «σκληρά» μέτρα: έξαλοι (πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας) τσιμεντένιοι κυματοθραύστες για προστασία των ακτών σε μήκος χιλιομέτρων, και σε άλλα σημεία τσιμεντένιοι ογκόλιθοι, που θα κληθούν να προστατεύσουν όχι μόνο νόμιμα κτίσματα, αλλά και τα τσιμεντένια κατασκευάσματα στην ξηρά (ιδιωτών και δήμων), που από την μελέτη θεωρούνται κύριοι υπεύθυνοι της διάβρωσης!
  3. Η εκκωφαντική απουσία παράλληλης πολεοδομικής μελέτης των κτισμένων παραθαλάσσιων περιοχών, όπου η ανοχή σε πολεοδομικά εγκλήματα, όπως το κτίσιμο στον αιγιαλό ή η κατασκευή δρόμων σε αυτόν ή ακόμη και σε μπαζωμένη θάλασσα, μετατρέπει τις «σκληρές» λύσεις των ογκολίθων προστασίας σε μονόδρομο, κάτι που όμως καταργεί την κολυμβητική αξία της παραλίας. Ας έχουμε κατά νου ότι εγκληματικά λάθη στον αιγιαλό ευνοούν τη διάβρωση.

Ζητούμε:

  1. Την άμεση λήψη αποφάσεων για την κάλυψη τόσο του κενού της Μελέτης, που προαναφέραμε (Καλαμάκι), όσο και πρωτίστως του μεγάλου κενού του θαλασσίου μετώπου του μεγαλύτερου μέρους του Δήμου Πατρέων.
  2. Την άσκηση πίεσης προς κάθε κατεύθυνση, ιδίως του Πολεμικού Ναυτικού, που επιμένει να επιτρέπει «έξαλες» κατασκευές και μόνο, ώστε να υιοθετηθούν πιο ευέλικτες και πιο φιλικές με το θαλάσσιοπεριβάλλονλύσεις αντί του «παντού τσιμεντένιες κατασκευές». 
  3. Τη λήψη μέτρων για την απελευθέρωση προς τη θάλασσα σοβαρού μέρους των φερτών υλικών, που εγκλωβίζονται στα φράγματα, ως ουσιαστική και απόλυτα ήπια αντιδιαβρωτική πολιτική.
  4. Την απαγόρευση της λήψης των αμμοχάλικων από τις κοίτες των ποταμών, που στερεί από τις θάλασσες τα φερτά υλικά των ποταμών, μια τακτική για την οποία η μελέτη δεν αναφέρει τίποτα!
  5. Την επιθεώρηση όλου του θαλασσίου μετώπουτου καλλικρατικού Δήμου Πατρέων με στόχο την διαπίστωση των καταστροφικών για τον αιγιαλό επεμβάσεων (κτίσματα, μάντρες, στηθαία, δρόμοι), ιδιωτών και Δήμων και τη θέση προτεραιοτήτων για τη σταδιακή άρση τους. Είναι ανάγκη η αποκατάσταση της νομιμότητας, της ελεύθερης πρόσβασης όλων στις ακτές ΚΑΙ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως πικρά απέδειξε η πυρκαγιά στο Μάτι, ο σχεδιασμός για την ανυποχώρητη κατάργηση έργων (πρόβολοι και συναφή) που «φτιάχνουν» μια παραλία και οδηγούν στη διάβρωση της άλλης.

Οι ακτές μας είναι το πολυτιμότερο κομμάτι του εδάφους μας από κάθε πλευρά: περιβαλλοντική, αναψυχής, τουρισμού.

Το πολεοδομικό έγκλημα και οι αυθαίρετες και κοντόφθαλμες επεμβάσεις στον αιγιαλό όσο και στην θάλασσα σε επαφή μ’ αυτόν συντελούν στη διάβρωσή τους, επομένως και στην κάθετη πτώση της κάθε είδους αξίας τους.

 Πρέπει να τολμήσουμε. Πρέπει να κλείσουμε τα «ΚΕΝΑ». Πρέπει να βάλουμε τάξη στις παράκτιες περιοχές, όποιος κι αν ενοχλείται, όσο ισχυρός κι αν είναι.