Ήρθε η άνοιξη, έρχονται οι πελαργοί. Οι πρώτες φετινές αφίξεις λευκοπελαργών (Ciconia ciconia) στην Ελλάδα ξεκίνησαν. Πέρασαν την Κωνσταντινούπολη, τον Βόσπορο και επιστρέφουν στις φωλιές τους ως ένοικοι μετά το μεγάλο τους μεταναστευτικό ταξίδι διανύοντας αποστάσεις που ξεπερνούν τα 20.000 χλμ.. Εγκαταστάθηκαν στο Διδυμότειχο, στο Σουφλί Έβρου και κατηφορίζουν σιγά σιγά την Ελλάδα. Ήδη άλλα σμήνη έφτασαν στην Ελευθερούπολη Καβάλας, στο Σέλινο-Βαφέϊκα Ξάνθης, στη Σέρβια Κοζάνης και στη Σκύδρα, για να ζευγαρώσουν, να επωάσουν τα 2-5 αυγά.
Τα ¨λελέκια¨ με τα μακριά πόδια, το ασπρόμαυρο χρώμα τους και τους κρότους που κάνουν με το ράμφος, τα συναντάμε στα καμπαναριά και στους τρούλους των εκκλησιών, σε καμινάδες σπιτιών, σε μεγάλα δέντρα ακόμη και σε τεχνητές φωλιές στις κολώνες της ΔΕΗ. Πουλιά με πολύ ανεπτυγμένη την ανθρωποφιλία, συνδεδεμένα με υγροτοπικά-αγροτικά οικοσυστήματα και τη λαϊκή παράδοση.
Το προστατευόμενο είδος, βάσει της Κοινοτικής Οδηγίας 79/409, κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα κάνει την εμφάνιση και στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς, όπου παρατηρούνται να κινούνται μεταξύ Μετοχίου και Λάππα της Δυτικής Αχαΐας.
Αποτελούν ανοιξιάτικο θέαμα για τους κατοίκους και η παρουσία τους οδήγησε τον Φορέα Διαχείρισης Κοτυχίου Στροφυλιάς να αιτηθεί προς την ΔΕΔΔΗΕ την τοποθέτηση νέων τεχνητών καλαθιών-φωλιών στην περιοχή. Το αίτημα έγινε αμέσως αποδεκτό και 4 κολόνες με 2 τεχνητά καλάθια τοποθετήθηκαν πλησίον του οικισμού Μετοχίου. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε η τοποθέτηση κληματόβεργων (κλαδιά) ομοιόμορφα κατανεμημένα και σανού στις υπάρχουσες φωλιές προς προσέγγιση του είδους. Αν φέτος φωλιάσουν, θα είναι το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας εξάπλωσης του είδους.
Παράλληλα άρχισε το πρόγραμμα ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης μαθητών όμορων δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων του Εθνικού Πάρκου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και αγωγής για την αποδοχή της παρουσίας των λευκοπελαργών και αλλαγή νοοτροπία στάσης για την διατήρηση στη φύση. Η όλη προσπάθεια εντάσσεται στο πρόγραμμα δράση για την ανάκαμψη του πληθυσμού των λευκοπελαργών στο Εθνικό Πάρκο που συντονίζει ως επιστημονικός υπεύθυνος ο υπογράφων του άρθρου.
Το είδος διακρίνεται για τις μεγάλες διαστάσεις τους. Το ύψος τους ξεπερνάει το 1m, το άνοιγμα των φτερών τους φτάνει τα 2m ενώ ο μεγάλος τους λαιμός, το κόκκινο-πορτοκαλί γυαλιστερό ράμφος και τα μακριά πόδια κεντρίζουν το ενδιαφέρον του παρατηρητή. Το βάρος τους ανέρχεται στα 2,7 με 4,5 κιλά και ζουν περίπου 20 χρόνια.
Είναι πουλιά με πολύ αναπτυγμένη την ανθρωποφιλία και αισθάνονται μεγάλη ασφάλεια που η φωλιά τους βρίσκεται κοντά στον άνθρωπο σε ψηλό σημείο. Με τον τρόπο αυτό ελέγχουν και παρατηρούν τους κινδύνους των νεοσσών τους κυρίως από τα αρπακτικά πουλιά, ενώ συνάμα βλέπουν από ψηλά τα καθημερινά μας καμώματα. Τρέφονται κυρίως με φίδια, βατράχια, σαύρες, σκουλήκια, ποντίκια, ψάρια και έντομα.
Επιμέλεια: Διονύσης Μαμάσης
Περιβαλλοντολόγος, M.Sc. Αειφορικής Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου info@mamasis.gr