Απαιτείται μακρόπνοος σχεδιασμός
Δραστική λύση για τα απορρίμματα της Πάτρας αποτελεί το πρόσφατο σύμφωνο συνεργασίας με το Δήμο Δυτ. Αχαΐας, ισχυρίζεται η Δημοτική Αρχή της Πάτρας. Τα νούμερα όμως είναι αμείλικτα και το πρόβλημα φαίνεται να διαιωνίζεται…
Σύμφωνα με το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των δήμων Δυτ. Αχαΐας, Ερυμάνθου και Πατρέων στα πλαίσια του ενιαίου ΦΟΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) προβλέπεται η κατασκευή μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων στου Φλόκα, δυναμικότητας 53000 τόνων ετησίως, και μονάδας κομποστοποίησης 8000 τόνων προδιαλεγμένων οργανικών.
Όπως συμφωνήθηκε, θα εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα οι Δήμοι Δυτ. Αχαΐας και Ερυμάνθου, που παράγουν αθροιστικά περίπου 23000 τόνους ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι από τους 90000 τόνους ετησίως της Πάτρας, μόνο 30000 τόνοι, δηλ. το 1/3 των συνολικά παραγομένων απορριμμάτων της πόλης, μπορεί να εκτραπεί προς το εργοστάσιο στου Φλόκα.
Σε ό,τι αφορά στην υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών (εργοστασίου, δύο ΣΜΑ κλπ), που προϋπολογίζονται στα 23 εκατομμύρια ευρώ, θα απαιτηθεί βεβαίως μια χρονοβόρα διαδικασία για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου, για να μην αναφέρουμε τα έργα οδοποιίας που απαιτούνται για την πρόσβαση των μεγάλων φορτηγών στου Φλόκα.
Εξωπραγματικοί οι στόχοι για την ανακύκλωση- κομποστοποίηση
Η Δημοτική αρχή ισχυρίζεται ότι μπορεί να επέλθει επί πλέον μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων με αύξηση της ανακύκλωσης και κομποστοποίησης στην τάξη του 45-50%. Το νούμερο αυτό βέβαια φαντάζει εντελώς μαξιμαλιστικό, αφού θα πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνουμε Γερμανία ή Αυστρία, που είναι δεκαετίες μπροστά στο επίπεδο συνειδητοποίησης των πολιτών!
Σύμφωνα με ρεαλιστικούς υπολογισμούς, με βάση το σημερινό ποσοστό ανάκτησης από την ανακύκλωση, που έχει «κολλήσει» εδώ και χρόνια στο 6%, ενδεχομένως καταφέρουμε, μετά από συστηματικές καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, να το διπλασιάσουμε στα επόμενα 5 χρόνια, ώστε να φτάσουμε μαζί με την κομποστοποίηση προδιαλεγμένων οργανικών σε συνολικό ποσοστό 15%.
Και με αυτό το σενάριο, θα παραμείνει ένα ποσοστό πάνω από το 50% της συνολικής ποσότητας, δηλ. 50000 τόνοι περίπου, που θα πρέπει να δούμε πώς θα το διαχειριστούμε.
Απαραίτητος ένας βιώσιμος και μακρόπνοος σχεδιασμός
Με βάση το γεγονός ότι η «λύση» του Φλόκα, ακόμα και αν καταφέρει να υλοποιηθεί μέσα στην επόμενη πενταετία, ένα μικρό μέρος του προβλήματος της Πάτρας θα επιλύσει, πρέπει να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα. Η Ξερόλακα ως ΧΥΤΑ για προφανείς λόγους δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος αυτού του σχεδιασμού.
Ο σχεδιασμός αυτός οφείλει να είναι ρεαλιστικός, βιώσιμος και μακροπρόθεσμος μακριά από κοντόφθαλμες πολιτικές, που διαχειρίζονται απλά το ζήτημα μεταθέτοντας την επίλυσή του στους επόμενους.
Κατά τη δική μας άποψη ο σχεδιασμός αυτός πρέπει να στηρίζεται στους παρακάτω άξονες:
– Τη δημιουργία ενός καινούργιου ΧΥΤΑ (ή ΧΥΤΥ κατά προτίμηση) εκτός Ξερόλακας και εντός των ορίων του Δήμου.
– Την κατασκευή και λειτουργία μιας δεύτερης μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων στα όρια του Δήμου, ώστε να μειωθούν σημαντικά τα κόστη μεταφοράς.
– Την κατασκευή στην Ξερόλακκα μονάδας κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών και σταθμού μεταφόρτωσης (ΣΜΑ).
Είναι προφανές ότι τα παραπάνω απαιτούν οικονομικούς πόρους, που θα πρέπει από τώρα να διερευνηθούν και να δρομολογηθούν, αφού οι διαδικασίες για την τελική εκταμίευσή τους είναι ιδιαίτερες χρονοβόρες.
Απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, για να είναι η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση και η υπέρβαση από ιδεολογικές αγκυλώσεις και τοπικιστικές λογικές, αφού σε ό,τι αφορά στις απαραίτητες χωροθετήσεις επικρατεί η γνωστή λογική «όχι στην αυλή μου, αλλά στη αυλή του γείτονα».
Κομβική η ανακύκλωση
Το σημερινό ποσοστό της ανακύκλωσης στην Πάτρα είναι απαράδεκτα χαμηλό, συν το γεγονός ότι το 40% των απορριμμάτων μας πηγαίνει σε λάθος κάδο! Αυτό οφείλεται εν μέρει στην άγνοια και εν μέρει στην αδιαφορία των πολιτών. Η ευαισθητοποίηση οφείλει να είναι συστηματική, διαρκής και πολύπλευρη σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.
Ξεκινώντας από τις μικρές ηλικίες πρέπει, με ευθύνη της δημοτικής αρχής, να σχεδιαστούν δράσεις ευαισθητοποίησης μέσα στα σχολεία, σε συνεργασία με τα γραφεία της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και τις ΜΚΟ, που έχουν σχέση με το αντικείμενο.
Η ΟΙΚΙΠΑ, όπως έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, μπορεί να συνδράμει σε αυτές τις καμπάνιες. Η πρόκληση είναι μεγάλη και οι ευθύνες επιμερίζονται σε όλους.