Πρόγραμμα Inform
Η εγκατάλειψη των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων και η απαξίωση των δασικών υπηρεσιών και του ρόλου της δασοπονίας στην οικονομία και την περιβαλλοντική προστασία έχει πολλές φορές διαπιστωθεί, αναλυθεί και προβληματίσει, χωρίς αποτέλεσμα. Τόσο οι εκπρόσωποι του δασικού χώρου όσο και φορέων έξω από αυτόν επισημαίνουν συχνά ότι η κατάσταση αυτή, πέραν της ελληνικής της διάστασης, έχει και ευρωπαϊκές προεκτάσεις, καθώς αντιτίθεται στις οδηγίες της ΕΕ για την προστασία του φυσικού πλούτου και της βιοποικιλότητας, αλλά και την προστασία από την κλιματική αλλαγή.
Κόντρα σε αυτή τη δυσάρεστη ελληνική πραγματικότητα, ένα καινοτόμο έργο έρχεται να θέσει νέες βάσεις στην ελληνική δασοπονία. Πρόκειται για το «Πρόγραμμα INFORM – Indicators for Forest Management για την Οικοδόμηση ενός δομημένου γνωστικού συστήματος για αειφόρο δασική πολιτική και διαχείριση», που υλοποιεί το Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής του Τμήματος Δασοπονίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Καβάλας – Παράρτημα Δράμας. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης (50%), το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής – Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος (41,25%) και το ΤΕΙ Καβάλας (8,75%). Έχει διάρκεια από 01.01.2010 ως 31.12.2013 και περιοχή εφαρμογής του είναι όλη η χώρα για αποτελέσματα σε εθνική κλίμακα, ενώ για αποτελέσματα τοπικής κλίμακας έχουν επιλεχθεί το Δασικό Σύμπλεγμα Κάτω Νευροκοπίου και η Θάσος.
Βασικός στόχος του έργου είναι να αποκτήσει επιτέλους και η χώρα μας τα κατάλληλα εργαλεία (δείκτες αειφορίας) που είναι απαραίτητα τόσο στη διαμόρφωση και εφαρμογή δασικής πολιτικής σε εθνικό επίπεδο, όσο και στην ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή με ταυτόχρονη προστασία της βιοποικιλότητας. Άλλωστε, η Ελλάδα – όπως και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ – έχουν δεσμευτεί στη χρήση παγκόσμιων δεικτών αειφορικής διαχείρισης των δασών (MCPFE – Υπουργική Διάσκεψη για την Προστασία των Δασών, Αυστρία, 07.10.2002) προκειμένου να καθορίσουν τις εθνικές τους πολιτικές για τα δασικά οικοσυστήματα και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη συνολικής στρατηγικής της ΕΕ μετά το 2012 για την εκτίμηση και άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δάση και τη βιοποικιλότητα.
Σε πρακτικό επίπεδο ο παραπάνω στόχος θα επιτευχθεί με την αξιοποίηση των δεικτών αειφορίας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για τη χάραξη αντίστοιχα εθνικής δασικής πολιτικής, περιφερειακής πολιτικής για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και εκσυγχρονισμό των δασικών διαχειριστικών σχεδίων και παρακολούθηση της εφαρμογής τους σε τοπικό επίπεδο.
Στο πλαίσιο του έργου συστάθηκε το Εθνικό Διακυβερνητικό Συμβούλιο Δασών (ΕΔΣΔ), από στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Δασών, Δασάρχες ή έμπειρα στελέχη της Δασικής Υπηρεσίας, ειδικούς επιστήμονες και την ομάδα συντονισμού του έργου. Ο ρόλος του ΕΔΣΔ είναι η παροχή στοιχείων από τα δασικά οικοσυστήματα για τη δημιουργία της βάσης δεικτών αειφορίας με σκοπό να εξαχθούν οι πληροφορίες για τη διαμόρφωση των πλέον πρόσφορων εναλλακτικών πολιτικών αειφορικής διαχείρισή τους.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι το πρόγραμμα Inform έρχεται να καλύψει ένα τεράστιο κενό στην περιβαλλοντική πληροφορία, που όσο υφίσταται αποτρέπει την εναρμόνιση οποιασδήποτε δασικής πολιτικής με τις σύγχρονες ελληνικές ανάγκες και τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις.
Ταυτόχρονα, προκάλεσε και πέτυχε τη συνεργασία του μεγαλύτερου μέρους των Δασαρχών (περισσότερο του 80%) και άλλων στελεχών της Δασικής Υπηρεσίας σε ένα έργο πανελλαδικής εμβέλειας και ιδιαίτερης αξίας σε ελληνική και ευρωπαϊκή κλίμακα, επαναφέροντας στη Δασική Υπηρεσία τη δυνατότητα να παίξει ξανά μέρος του επιστημονικού της ρόλου.
Μεγάλο μέρος του έργου έχει ήδη ολοκληρωθεί και τα στοιχεία θα είναι σύντομα διαθέσιμα στη δημοσιότητα. Περισσότερα στοιχεία για το Πρόγραμμα INFORM στην ιστοσελίδα http://www.inform-life.gr/index.php.
Η Ομάδα Έργου